تولیدكننده بازی های رایانه ای در گفت وگوی تفصیلی با مهر:
حوزه بازی های كامپیوتری بدون چشم انداز، بدون متولی
به گزارش دست و هنر محسن یحیی، تولیدكننده بازی های كامپیوتری می گوید، به علت نبود متولی در حوزه بازی های كامپیوتری برای حل هر مشكلی نمی توانیم چاره ای اتخاذ نماییم چونكه از اساس همه چیز خراب است.
خبرگزاری مهر - گروه فرهنگ، محسن یحیی، بازی ساز و مدیر تولید بازی های کامپیوتری است. او از دوران نوجوانی تولید و ساخت بازی های کامپیوتری را در سر می پرورانده تا اینکه با خرید کامپیوتر آرزوی او محقق می شود و راه هنری اش در زمینه بازی های کامپیوتری را آغاز می کند. او مدیر تولید بازی هایی همچون «جنگ در خلیج عدن»، «نبض فردا»، «ذوالفقار»، «ملینا» و… بوده است.
یحیی اعتقاد دارد حوزه بازی های کامپیوتری در ایران، بدون متولی مانده و این امر سردرگمی عجیبی را برای این حوزه رقم زده است، او می گوید، بنیاد ملی بازی های کامپیوتری همانند کودکی معلول به دنیا آمده و از پایه بنیاد ملی بازی های کامپیوتری را قبول ندارم، چونکه نه تنها کمکی به بازی سازان و فعالان این حوزه نداشته است بلکه اگر در رابطه با بحث مجوز دادن از جانب این نهاد باشد، مرکز توسعه فناوری اطلاعات و رسانه های دیجیتال وزارت ارشاد هم این مجوز را می دهد که می توان با این مجوز (رسانه های دیجیتال) فعالیتهای گسترده ای انجام داد. بعد از همین ابتدای کار می بینیم نهادی که ادعای متولی گری در حوزه بازی سازی دارد از همین ابتدا نتوانسته مبحث را به نفع خود جمع کند و دولت را قانع کند که متولی تمام امور در رابطه با بازی های کامپیوتری باشد.
او اعتقاد دارد در حوزه بازی های کامپیوتری چشم اندازی وجود ندارد و خیلی از بازی سازان یا مهاجرت کردند یا قصد مهاجرت را دارند تا بتوانند در زمینه فعالیت هایشان در این عرصه موفق باشند، محسن یحیی در گفت وگوی تفصیلی با خبرگزاری مهر از مجوزها، نبود متولی، نبود حمایت های دولتی برای بازی سازان، نبود بیمه و… می گوید که در ادامه می آید:
با توجه به اینکه صنعت بازی های کامپیوتری، حوزه ای گسترده در زمینه بازی و سرگرمی است و رونق فراوان دارد، در کشور ما با مشکلات و معضلاتی دست وپنجه نرم می کند و گویی این مشکلات همانند کلاف سردرگمی است که متولی ثابت برای حل آن وجود ندارد، به اعتقاد شما چرا این حوزه گرفتار چنین وضعیت نابسامانی است؟
باید بگویم که به سبب نبود متولی این رویدادها رخ داده است، ببینید بنیاد ملی بازی های کامپیوتری هم نتوانسته به خوبی از مسئولیتی که بر عهده اش گذاشته اند، آن گونه که شایسته و بایسته است، بربیاید. شاید مدیریت جدید اتفاقات بهتری را رقم بزند اما در دوران مدیریت های قبلی شرایط خیلی بدی برای حوزه بازی سازی رقم خورد. باید بگویم احساس من این است که بنیاد ملی بازی های کامپیوتری همانند کودکی معلول به دنیا آمده چونکه مجموعه نیمه دولتی است که بر مبنای مصوبه شورایعالی انقلاب فرهنگی تأسیس شده و بعنوان متولی بازی های کامپیوتری در کشور انتخاب شده است.
در مجموع از پایه اصلاً بنیاد ملی بازی های کامپیوتری را قبول ندارم، چونکه نه تنها کمکی به بازی سازان و فعالان این حوزه نداشته است بلکه اگر در رابطه با بحث مجوز دادن از جانب این نهاد باشد، مرکز توسعه فناوری اطلاعات و رسانه های دیجیتال وزارت ارشاد هم این مجوز را می دهد که می توان با این مجوز (رسانه های دیجیتال) فعالیتهای گسترده ای انجام داد. بعد از همین ابتدای کار می بینیم نهادی که ادعای متولی گری در حوزه بازی سازی را دارد از همین ابتدا نتوانسته مبحث را به نفع خود جمع کند و دولت را قانع کند که متولی تمام امور در رابطه با بازی های کامپیوتری باشد.
در مجموع از پایه اصلاً بنیاد ملی بازی های کامپیوتری را قبول ندارم، چونکه نه تنها کمکی به بازی سازان و فعالان این حوزه نداشته است بلکه اگر در رابطه با بحث مجوز دادن از جانب این نهاد باشد، مرکز توسعه فناوری اطلاعات و رسانه های دیجیتال وزارت ارشاد هم این مجوز را می دهد که می توان با این مجوز (رسانه های دیجیتال) فعالیتهای گسترده ای انجام داد.
من بعنوان بازی ساز و تولیدکننده در حوزه بازی های کامپیوتری مجوز رسانه های دیجیتال را دارم چونکه این مجوز قابلیت چند منظوره دارد و بیشتر آپ هم بر مبنای همین مجوز فعالیت دارند، تا زمانی که بازی ساز چنین مجوزی را دریافت می کند چرا باید با مجوز بنیاد ملی بازی های کامپیوتری که تک منظوره است فعالیت داشته باشد. نزدیک به ۱۰ سال است که از فعالیتهای بنیاد می گذرد اما هنوز نتوانسته خودش را ثابت کند که تا چه اندازه قدرت و نفوذ در حوزه بازی های کامپیوتری دارد. بالاخره بازی سازان باید بدانند با چه نهادی کار می کنند. البته هم اکنون ما انجمن صنفی هم داریم! حتی در بخش علمی و فناوری معاونت ریاست جمهوری میز داریم. من این ها را در همین چند ماهه شنیدم!
حتی در زمینه ممیزی و رعایت قوانین بازی، بازی سازان به صورت خودجوش، یکسری قوانین نانوشته را رعایت می کنند که البته شنیدم آقای پژمان اخیراً دراین زمینه ورود پیدا کرده و مقرر است قوانینی را اجرا نماید.
سال های اخیر نمایشگاه هایی که در حوزه بازی های کامپیوتری برگزار می شد بسیار کمرنگ شده است، درحالی که خیلی از بازی سازان و تولیدکنندگان برگزاری نمایشگاه ها را مثبت می دانستند و حتی نمایشگاه از نقاط قوت این حوزه به حساب می آمد، نظر شما در ارتباط با برگزاری نمایشگاه چیست؟
بله درسته! قبلاً این فاصله های میان بازی ساز و مخاطب که وجود داشت را نمایشگاه ها پر می کرد و قشنگ آنرا حس می کردیم هیچ کس نمی توانست آنرا انکار کند. این قدر نمایشگاه و جشنواره ها برای ما آورده داشت که نمی خواهم اسم بیاورم، بازی سازان بزرگ ما و کسانی که خیلی قبولشان داریم و کارهای بزرگی انجام دادند ۲۴ ساعت پیش از نمایشگاه همه می ایستادند بنر می چسباندند، میز و صندلی می آوردند، برای چه این شوق، شور و حرارت در بازی سازها در نمایشگاه بود؟ چون برایشان آورده داشت.
آنهایی که در دوره نمایشگاه گیم نمی ساختند مخاطب بازی هایشان را چگونه می شناختند، ما در دوران نمایشگاه با مخاطبان بازی ها آشنا می شدیم و می دیدیم که طرفداران ما چه کسانی هستند. بالاخره هر انسانی تشویق و شهرت را دوست دارد اینکه مورد توجه قرار بگیرد. ما این قدر در نمایشگاه تجربیات به دست آوردیم که بابت این خدا را شکر می نماییم چونکه در دوره ای بودیم که نمایشگاه بازی های کامپیوتری را دیده ایم. می دانید چقدر گیم ساز داریم که نمایشگاه ندیدند. این افتضاح است! تا زمانی که با مخاطب روبه رو نشوید نمی توانید انتظارات او را لمس کنید.
سال ۹۲ پس از نمایشگاه گیم تهران، قرار بود نمایشگاه رسانه دیجیتال برگزار گردد که خبردار شدیم علی جنتی مدیر وقت ارشاد بودجه ای به نمایشگاه اختصاص نمی دهد و بازی سازان برای حضور در آن نمایشگاه و دریافت غرفه باید ۴ میلیون تومان پول پرداخت کنند که خیلی از بازی سازان در آن نمایشگاه شرکت نکردند و شرایط نامساعدی را برای حوزه بازی های کامپیوتری ایجاد کرد.
نهادی که ادعای متولی گری در حوزه بازی سازی را دارد از همین ابتدا نتوانسته مبحث را به نفع خود جمع کند و دولت را قانع کند که متولی تمام امور در رابطه با بازی های کامپیوتری باشد.
همچنین در دوره های بعدی جشنواره بازی های کامپیوتری تهران باز مساله بودجه به میان آمد که نمی توانند چنین نمایشگاهی برگزار کنند چونکه بودجه کافی وجود ندارد، این مورد بازی سازان را ناراحت می کند چرا برای برگزاری جشنواره هایی همچون فیلم فجر و موسیقی فجر و… بودجه دارند برای برگزاری جشنواره و نمایشگاه های بازی های کامپیوتری بودجه ندارند؟ بازی سازان بارها مطالبه کردند که حوزه بازی های کامپیوتری هم بعنوان جشنواره ای در روزهای فجر، نمایشگاهی برگزار کند اما پذیرفته نشد.
با توجه به گستردگی این حوزه و پرطرفدار بودن، گویی بی متولی بودن بازی های ایرانی در ایران سبب شده چشم اندازی برای آن قائل نباشند، به نظر شما برای رهایی از این بی هدفی در این عرصه چه چاره ای را باید در پیش گرفت؟
دقیقاً چشم اندازی وجود ندارد، البته اگر بخواهم درباره چاره صحبت کنم، شاید این برداشت شود که به دنبال پست و مقام و جایگاه مدیریتی هستم، اما از جایگاه تولیدکنندگی در این عرصه که علاقه زیادی به تولید دارم، دوست دارم شرایط برای بازی سازان مطلوب شود تا به فکر مهاجرت برای انجام فعالیت هایشان نباشند. ما این سال ها خیلی از بازی سازان را به سبب مهاجرت از دست داده ایم.
حتی خیلی از کسانی که در اینجا فعالیت دارند بیشتر و شاید تمام تمرکزشان را بر روی بازار خارجی گذاشته اند و خیلی به بازار داخلی فکر نمی کنند (به علل اقتصادی، فرهنگی و ممیزی…)؟
دقیقاً درسته! البته به این هم یک نوع مهاجرت کاری گفته می شود که خیلی به آن نپرداختند. اساسا بازار خارجی درآمد بهتر و بیشتری دارد، باید این را بدانیم که مدیران بالادستی قدر بازی سازان را نداشتند. در خارج از کشور به آرتیست یا گرافیست ها خیلی اهمیت داده می شود و حقوق نیروهای بازی سازی در خارج از کشورمان بالاتر هست، قصد تبلیغ مهاجرت را ندارم اما اوضاع و شرایط در آنجا واقعاً بهتر است. بازی سازان ایرانی در ایران از همه لحاظ فنی، هنر، فرهنگی، بازی سازی و… یک سر و گردن از دولت جلوتر هستند ولی مسؤلان و متولیان نتوانستند خواسته ها و نیازهای بازی سازان را برآورده کنند. واقعاً چه اتفاقی می خواهد بیفتد و چشم انداز گیم ایران کجاست؟ چه کسی این را نوشته است؟!
اینکه مدیران، مسؤلان و متولیان این حوزه چشم انداز درستی ندارند به سبب جدی نگرفتن حوزه بازی های کامپیوتری است و آنرا بعنوان سرگرمی و تفریح در نظر می گیرند! چونکه بازی سازان همچنان مشکل بودجه، استودیو و بیمه… دارند؟
اصل مبحث ما همین است و می خواستم به همین برسم! بازی سازان بدون هیچ گونه حمایتی فعالیت هایشان را انجام می دهند کاش حداقل چتر حمایتی بنیاد ملی بازی های کامپیوتری یا رسانه دیجیتال را داشتند اما متأسفانه بدون حمایت های دولتی کارشان را انجام می دهند.
بالاخره حمایت دولتی حس خوبی را به بازی ساز خواهد داد و همینطور سرمایه داری که می خواهد دراین زمینه سرمایه گذاری کند بالاخره می داند که این حوزه بی در و پیکر نیست. یا بچه های ما می خواهند بیمه شوند، بالاخره فعالیت ما هنری است؛ شما بگویید این ها یک قدم برای ما گذاشته باشند که ما را زیرمجموعه بیمه هنرمندان بیاورند، چنین کاری را انجام ندادند، بچه ها کاملاً آزاد بیمه می شوند. این ظلم هم در حق آن مدیر مجموعه و هم در حق بچه ها هست! بالاخره اگر بیمه هنرمندان حساب شود برای بازنشستگی بازی سازان بهتر است، ولی این بیمه را هم ندارند، حتی یکسری از بازی سازان را می شناسم زیرمجموعه شرکت های غیرمرتبط بیمه شده اند و این واقعاً برای جامعه هنری درد است.
بسیاری از بازی سازان درباره معافیت از مالیات صحبت می کنند و این بخش در حوزه بازی های کامپیوتری خیلی مغفول مانده اما بازی سازان را به دردسر انداخته است؟
اتفاقاً این معاف از مالیات هم خیلی مبحث مهمی است شما را به خدا به این بپردازید، چون ما دقیقاً به با دستورالعمل اصلاحی مبحث ماده ۱۲ آیین نامه اجرایی تبصره (۳) ماده ۱۳۹ اصلاحی قانون مالیات های مستقیم مصوب ۱۳۸۰/۱۱/۲۷ (معافیت مبحث بند (ل) ماده ۱۳۹ اصلاحی قانون) معاف از مالیات هستیم. چند وقت پیش، زمزمه ای بابت مالیات هنرمندان پیش آمد.
اصل مبحث ما همین است و می خواستم به همین برسم! بازی سازان بدون هیچ گونه حمایتی فعالیت هایشان را انجام می دهند کاش حداقل چتر حمایتی بنیاد ملی بازی های کامپیوتری یا رسانه دیجیتال را داشتند اما متأسفانه بدون حمایت های دولتی کارشان را انجام می دهند.
گفتیم حتما شرایط بدی برای بازی سازان ایجاد می شد. مثلاً به سلبریتی می گویند شما دارید میلیاردی می گیرید باید مالیات بدهید، بعد ما هم باید در کنار این ها مالیات دهیم. من در شهریور ۹۷ قرارداد بستم، زمانی که وارد سال ۹۸ شدیم کارفرما از من مفاصا حساب بیمه می خواست. گفتم: برای چه؟ گفت الزامی شده است. من هم پس از پرس و جو متوجه شدم از آغاز سال ۹۸ باید از محل قرارداد، هفت درصد به بیمه تأمین اجتماعی پرداخت نماییم، من مشکلی با پرداخت حق بیمه ندارم. ولی این نوع بیمه ها که هیچ گونه پوشش درمانی برای کارمندان مؤسسات ما ندارند به شکلی پول زور است. اگر در ازای این حق بیمه یک پوشش محدود به تاریخ قرارداد و یا یک پوشش با سقف معین مشخص می شد قابل دفاع بود. ولی وقتی فقط باید حق بیمه را پرداخت نماییم و در هنگام دریافت برگه تسویه از ما تعهد می گیرند که هیچ گونه پوشش درمانی به ما تعلق نخواهد گرفت و حق هرگونه اعتراض را از خودمان سلب می نماییم، به شکلی پول زور داده ایم.
دستمزدها و هزینه های بازی سازی توسط نهاد یا ارگان خاصی مشخص شده است؟
البته مساله مهم دیگر درباره دستمزدها باید بگویم که دستمزد نیروی انسانی در حوزه بازی سازی باید توسط مرجع مشخصی تعیین شود تا بازی سازان بتوانند برآوردهای مالی که به سرمایه گذار و یا کارفرما می دهند شبیه و یا نزدیک بهم باشد.
بالاخره یکسری ها دورکاری دارند و در خانه کار می کنند این حجم قیمت را خیلی کم می کند، به همین خاطر می گویم باید قانونی وجود داشته باشد که تمام ارقام و قیمت ها را به صورت دقیق اعلام نماید تا تکلیف سرمایه گذار و مدیران این حوزه مشخص شود. مثلاً درآمد یک مدیر در عرصه تولید در بخش خصوصی در سال چقدر است؟ هیچ کس نمی تواند بگوید. من یک سال ۱۰۰ میلیون تومان درآمد داشتم و یک سال ۳۰۰ میلیون تومان.
این نابسامانی حوزه بازی های کامپیوتری را چگونه باید برطرف کرد؟ سازوکار جدید پایه ریزی کنند یا مسیر اشتباه را درست کنند؟
همه این ها به دولت، متولی، بنیاد ملی بازی های کامپیوتری و به رسانه های دیجیتال برمی گردد. شما می گوئید چه کاری می شود انجام داد که درست بشود، همین ها است و سنگ بزرگ علامت نزدن است. من اگر بگویم باید جلسه شورایعالی انقلاب فرهنگی تشکیل گردد همه را منحل کند یک متولی جدید بیاید، نه نمی گردد. اتفاقاً مدیر مجموعه رسانه های دیجیتال دقیقاً حدود یک سال و نیم است عوض شده، آقای موسویان رفت آقای بهمنی آمد بنیاد هم تازه عوض شده است واقعاً انتظار داریم در حوزه کاری این مسؤلان تحولی ببینیم. روزی آقای علیزاده ما را حمایت مالی کرد اساسا ایشان از جیب شخصی اش کمک نکرد، پس چرا این اشخاص چنین کمکی نمی کنند؟
شاید این روزها به سبب ویروس کرونا، بعضی از شرکت های بازی سازی رونق پیدا کردند که به خاطر تولید هم نبوده بیشتر مصرف بازی های محبوب بالا رفته است، ولی باید این را هم بگویم که بیشتر شرکت ها به سمت ورشکستگی حرکت می کنند چه کسی باید آنها را حمایت کند؟ به همین خاطر تمام فکر و ذکر بازی سازان مهاجرت می شود.
شاید این روزها به سبب ویروس کرونا، بعضی از شرکت های بازی سازی رونق پیدا کردند که به خاطر تولید هم نبوده بیشتر مصرف بازی های محبوب بالا رفته است، ولی باید این را هم بگویم که بیشتر شرکت ها به سمت ورشکستگی حرکت می کنند چه کسی باید آنها را حمایت کند؟ به همین خاطر تمام فکر و ذکر بازی سازان مهاجرت می شود.
بیشتر این شرکت های بازی سازی برای تولید بازی هایشان اموال شان را فروخته اند تا یک بازی تولید شود و به دست مخاطب برسد، تمام این ها برمی گردد به عدم متولی در بازی های کامپیوتری. اساسا اگر متولی ثابتی وجود داشت و حمایت درست و پروپاقرصی از بازی سازان می کرد وضعیت به این شکل نبود. اگر شرکت قطعه سازی از دولت کمک بخواهد آنها تن و بدنشان می لرزد و سریع کمک می کنند یا سینماگران همین طور، اما اگر بازی ساز از مسؤلان دولتی کمک بخواهند کک شان هم نمی گزد. واقعاً مسؤلان و بالادستی ها ما را مثل مخاطبینمان دیدند فکر می کنند ما بچه هستیم، ما را جدی نمی گیرند.
توسط بنیاد سایت حمایتی همگرا راه اندازی شده که نزدیک به دو سال است بازی سازان را تحت حمایت خود قرار می دهد و نیازهای استودیو، ضبط صدا و… را برای بازی سازان برطرف می کند، شما آشنایی با این همگرا دارید؟ نظرتان درباره این سازوکار چیست؟
سیستم حمایتی «همگرا» احتیاج به اطلاعات اساسی از مجموعه های بازی سازی دارد، در حالیکه این شرایط برای همه بازی سازان فراهم نیست که حتی در این سیستم ثبت نام کنند. چونکه بسیاری از تیم های ما مستقل کار می کنند و به صورت رسمی ثبت نشده اند. ما در کل کشور چند تیم بازی سازی داریم که برای ثبت نام در همگرا تا این اندازه سخت بازی ساز جذب می کنند. مگر سایت همگرا در سال فقط چند روز باز است. چرا باید اینگونه باشد؟ زمانی که به بنیاد رجوع می نماییم برای بحث حمایت اول سوال می کنند که در سایت همگرا ثبت نام شده اید یا خیر. اگر نشده باشید باید صبر کنید تا سایت باز شود. شاید این پروژه چند ماه طول بکشد. ضمن اینکه در آن موقع متوجه می شوید اصلاً شرایط ثبت نام دارید یا خیر!
البته نوع حمایت هم خیلی مشخص و واضح نیست و به شکلی ابهاماتی در سایت حمایتی همگرا وجود دارد، مثلاً تیم هایی که در همگرا هستند در رویدادهای بحرانی ببینید در چه موقعیتی هستند چه اتفاقی برایشان افتاده است مثلاً ببینید در این دوره ویروس کرونا بازی سازان از جانب حمایت همگرا چه حمایتی شدند البته خبر دارم هیچ کسی هیچ حمایتی در هیچ جایی نشده است مگر اینکه با لابی بازی فعالیتی صورت گرفته باشد. پس این سایت حمایت همگرا به هیچ بازی سازی کمک نکرده است.
منبع: دست و هنر
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب