ظرفیت های ادبی در خلق كاراكتر اسباب بازی -۱۲
سهل انگارانه فكر نكنیم طراحی اسباب بازی یك شبه شكل نمی گیرد
به گزارش دست و هنر آیدین مهدی زاده فعال صنایع فرهنگی می گوید، اینكه طراح در عرض یك روز كتاب ادبی بخواند و تا فردایش ۱۰ نمونه اسباب بازی بومی برپایه ادبیات وتاریخ مان طراحی كند، به شكلی نگاه سهل انگارانه است.
به گزارش دست و هنر به نقل از مهر، اساسا شخصیت های انسانی، منابع ادبی و حتی در ادبیات عامیانه ما سرشار هستند. داستان های محلی و منابع داستانی ما مملو از انواع شخصیت ها هستند که قابلیت به روز شدن دارند. کاراکترهای به ظاهر ساده ای مانند «حسن کچل»، «حسنی»، «قلقلی»، «فلفلی» و غیره که در داستان های ما به وفور دیده می شوند می توانند به شخصیت های موفقی در زمینه بازی و اسباب بازی تبدیل شوند. من معتقدم اگر شخصیت های به ظاهر ساده ای از این دست در هر فرهنگ پیشرو و جامعه توسعه یافته ای وجود داشت، انواع و اقسام کاراکترها از آن طراحی و ساخته می شد که می توانست داستان های جدید، فیلم ها و انیمیشن ها، بازی های کامپیوتری و صنعت اسباب بازی را تغذیه کند.
نکته مثبت این نوع شخصیت ها آن است که داستان ها و حکایات مربوط به آنها دارای ارزش تربیتی و آموزشی بوده و حکمت آموز هستند. بدون شک، استفاده از این نوع شخصیت های رایج می تواند به بومی سازی کاراکترهای گیم ها، اسباب بازی ها و دیگر اقلام صنایع فرهنگی کمک نماید.
برای بازآفرینی شخصیت هایی که در متون کهن یا آثار تاریخی وجود دارند باید به دو مسئله توجه داشت. نخست، پیشینه و زمینه های تاریخی، فرهنگی این شخصیت ها و دوم، مطالعه موارد استفاده ای که در طول تاریخ از این شخصیت ها شده است.
مطالعه شرایط کنونی و بازارسنجی در حوزه بازی و اسباب بازی بسیار مهم می باشد. وقتی تصمیم می گیریم از عناصر یا شخصیت های تاریخی دارای محتوای فرهنگی برای اسباب بازی و بازی های کامپیوتری یا حتی لوازم التحریر استفاده نماییم همواره باید بخشی از مطالعات مان معطوف به ریشه های تاریخی و کارکردهای فرهنگی آن باشد و بخشی دیگر، جنبه های خلاقانه و روزآمدی و کارآمدی آنها را در بر بگیرد.
به روز رسانی و درک اقتضائات روز در طراحی کاراکتر خیلی مهم می باشد. زمانی که از به روز رسانی حرف می زنیم باید دقت کنیم که شناخت و درک مفاهیم امروزی بسیار مهم می باشد، چونکه شتاب تحولات در جهان زیاد است و امکان دارد شاخصهای جذابیت و اثرگذاری یک کاراکتر به سرعت تغییر کند. در ادامه گفت وگوی مهر با آیدین مهدی زاده، کارشناس و منتقد حوزه صنایع فرهنگی درباره ظرفیت های ادبی در خلق کاراکتر اسباب بازی می آید:
بسیاری از کارشناسان، منتقدان، طراحان تولیدکنندگان در حوزه صنایع فرهنگی تاکید بر بومی بودن شخصیت ها و کاراکترها دارند و زمانی که به آنان پیشنهاد داده می شود تا از شخصیت های ادبی و تاریخی در کاراکترسازی و قهرمان سازی بهره ببرند، استقبال می شود اما در عمل می بینیم که ترجیح شان بر تولید کپی هایی محصولات غربی است، یا اقتباس از اسباب بازی ها و بازی های فکری غربی! برای عملی ساختن بهره گیری شخصیت های ادبی چه راه کارهایی وجود دارد تا مسیر را به آن سمت سوق داد؟ پس شخصیت های موجود در متون ادبی ما قابلیت تبدیل شدن به کاراکترهایی برای بازی و اسباب بازی را دارند و می توانیم راه را برای این گونه شخصیت ها باز کنیم؟ و به شکلی به وجه مسئله مند بودن آنها توجه داشته باشیم؟
ظرفیت ها در این عرصه وجود دارد و ما مقداری به آشتی حوزه ادبیات و طراحی در زمینه اسباب بازی که اگر این اتفاق رخ دهد، پیشبینی من این است که خروجی خوبی داشته باشد. البته اگر به این هم فکر نماییم که این راه یک شبه یا چند ماه طی خواهد شد و به سرعت روال حرفه ای را طی می کند، اشتباه است. اینکه طراح در عرض یک روز کتاب ادبی بخواند و تا فردایش ۱۰ نمونه اسباب بازی بومی برپایه ادبیات و تاریخ مان طراحی نموده، به شکلی نگاه سهل انگارانه است و باید بدانیم که انتقاد در این حوزه کمی منصفانه نیست. اساسا این پروژه کاری سنگین است که نیازی به پژوهش و قدرت دارد هم طراح باید خیلی وقت بگذارد و هم نویسنده. به اعتقاد من این فعالیت با کار تیمی به سرانجام خواهد رسید که طراح اسباب بازی، نویسنده، پژوهشگر و… در کنار هم مبحث اقتباس کاراکتر ادبی را پیش ببرند.
ظرفیت ها در این عرصه وجود دارد و ما مقداری به آشتی حوزه ادبیات و طراحی در زمینه اسباب بازی که اگر ین اتفاق رخ دهد، پیشبینی من این است که خروجی خوبی داشته باشد
قرار گرفتن کارشناسان، منتقدان، طراحان، جامعه شناسان، انسان شناسان، روان شناسان کودک و… در کنار همدیگر و تشکیل اتاق فکر باید چگونه باشد، یا تشکیل این اتاق فکر بر عهده چه کسی یا چه نهادی باید باشد؟
به نظرم نهادهای دولتی و ارگان هایی که متولی این امر هستند، مثلاً کانون پرورش فکری در این حوزه فعالیتهایی را شروع کرده و به اعتقاد من به سرانجام خوبی هم خواهد رسید. حالا این اتاق فکر در هر نهادی هم می تواند صورت بگیرد که نویسنده ادبی، طراح اسباب بازی، تصویرگر و گرافیست در کنار هم اگر قرار بگیرند این ظرفیت در کشور وجود دارد که تبدیل به محصولات خوبی شوند که من حتی نوید بازارهای جهانی هم خدمت دوستان خواهم داد.
مسئله ای که در تشکیل اتاق فکر ادبا، طراحان، جامعه شناسان و روان شناسان وجود دارد این است که این کار باید بر عهده ارگان یا نهادی باشد که متولی فرهنگ هستند، که بسیار هم در عرصه تولید اسباب بازی و حتی صنایع فرهنگی محدودند! بیشتر تولید اسباب بازی در کشور بر عهده تولیدکنندگانی است که نمی توانند در این راه هزینه های هنگفت داشته باشند و هزینه هایی را صرف طراح و کارشناس و منتقد کنند حتی برای انتخاب کاراکتر و شخصیت ها هم ترجیح می دهند کاراکترهایی همچون «فروزن»، «اسپایدرمن»، «بتمن»، «باب اسفنجی» را انتخاب کنند که آزمون و خطا شده اند و دارای محبوبیت و مقبولیت از جانب کودکان اند. با عنایت به این که این پروژه باید همراه با پژوهش فراوان و هم اندیشی کارشناسان صورت بگیرد چه چاره ای در این حوزه دارید؟
اینکه درباره تولیدکننده گفتید در نگاه اول حق با تولیدکننده است و در این شکی نیست. زمانی که تولیدکننده محصولی را از سایت خارجی دانلود می کند در واقع با محصول شسته و رفته مواجه می شود این امر همانند فست فود عمل می کند. چونکه صرف دیدگاه اقتصادی به ما می گوید که در درجه اول کارهای شسته رفته شده را انجام دهیم ولی ما با ۳ حوزه مختلف مواجه هستیم که این مساله از لحاظ اخلاقی نادرست است که تولیدکننده اسباب بازی های متنوع در دنیا را کپی کند و به خورد مردم دهد. بالاخره این نوع اسباب بازی ها که در خارج از کشور هم تولید می شوند سال های سال برای طراحی آن زحمت کشیدند، آزمون و خطا کردند، با ادیت ها، رفع اشکالات داشتند، در محافل مختلف آن محصول را شرکت دادند تا آن محصول به موفقیت رسیده است. این فکر خیلی سهل انگارانه است که بگوییم آنها به سادگی طراحی می کنند ولی ما باید یکسال بر روی هر محصول بگذاریم، خیر! آنها هم سال ها تلاش می کنند تا محصول با کیفیتی را عرضه کنند و حتی آن محصول جهانی شود. اما تولیدکننده ایرانی به سادگی به خود اجازه می دهد بدون درنظر گرفتن حق کپی رایت آن محصول را کپی کند.
زمانی که تولیدکننده محصولی را از سایت خارجی دانلود می کند در واقع با محصول شسته و رفته مواجه می شود این امر همانند فست فود عمل می کند. چونکه صرف دیدگاه اقتصادی به ما می گوید که در درجه اول کارهای شسته رفته شده را انجام دهیم
کلاً تولیدکننده ها به کپی رایت هیچ اهمیتی نمی دهند و آنرا نادیده می گیرند! این حتی در بعضی موارد به ضرر خودشان است که شاید در بازار خارجی محصولاتشان به همین بهانه مورد مقبولیت واقع نشود؟!
ما می بینیم که در نمایشگاه های خارجی نزدیک به ۱۰ هزار محصول اسباب بازی رونمایی گردید. نکته دیگر اینکه اگر تولیدکننده تنها به بازار محدود خودش فکر می کند که حق هم دارد کپی کند و فقط از لحاظ اقتصادی پیشرفت کند. اما اگر بخواهیم به بازاری جهانی و حتی منطقه ای فکر نماییم دیگر این شیوه کپی کاری و یا به عبارت دیگر اقتباسی جوابگو نیست. یعنی باید به تولیدکننده توضیح داده شود که اگر بخواهد تولید بالنده و نویی داشته باشد جهت شرکت در نمایشگاه جهانی باید هزینه طراح پرداخت کند. طراحی یک محصول آبروی برای تولیدکننده خواهد بود.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب