در وبینار جایگاه ایرانشناسی در بنگلادش مطرح شد
راه اندازی بنیاد ایرانشناسی در بنگلادش
دست و هنر: سفیر ایران در بنگلادش از بنیاد ایرانشناسی درخواست نمود به دانشجویان بنگلادشی فرصت مطالعاتی و بورسیه بدهد. او همین طور از راه اندازی بنیاد ایرانشناسی در این کشور در آینده ای نزدیک آگاهی داد.
به گزارش دست و هنر به نقل از ایسنا، بنیاد ایرانشناسی وبینار «بررسی جایگاه ایرانشناسی در بنگلادش» را با هدف گسترش مطالعات و برقراری ارتباطات در حوزه های ایرانشناسی و کوشش برای معرفی یا شناساندن ایران و جلوه های تاریخی تمدنی برگزار کرد. در این گفت وگوی زنده علمی استادان ایرانشناس و زبان فارسی از نهادهای فرهنگی و دانشگاهی دو کشور ایران و بنگلادش حضور داشتند.
در ابتدای این جلسه پیام آیت الله سیدمحمد خامنه ای، رئیس بنیاد ایرانشناسی، توسط دکتر میردامادی، مدیرکل همکاریهای علمی و بین المللی بنیاد ایرانشناسی، خوانده شد. در این پیام آمده است:
«بسم الله الرحمن الرحیم
با سلام وآرزوی توفیق و سربلندی جامعه ایرانشناسان کشور برادر و عزیز مسلمان بنگلادش
برای اینجانب سبب مسرت است که فرصتی برقرار شد که اساتید و پژوهشگران حوزه ایرانشناسی به هم سخنی و هم اندیشی جهت بررسی جایگاه و موقعیت ایرانشناسی در کشور بنگلادش بپردازند. بنیاد ایرانشناسی که هدف اصلی از تأسیس آن انجام مطالعات و تحقیقات علمی تخصصی بمنظور توسعه دانش ایرانشناسی و معرفی شایسته و ارائه چهره حقیقی فرهنگ، تاریخ و تمدن سرزمین و مردم ایران به جهان است، علاقمند است با توجه به ظرفیت و توان علمی خود زمینه های تقویت نهادهای ایرانشناسی در جهان و همکاری سازنده و مثبت با جامعه ایرانشناسان جهان را فراهم آورد.
ایران باتوجه به غنای فرهنگی و تمدنی و جایگاه شایسته تاریخی در جهان همیشه مورد توجه دانشوران و فرهیختگان جهانی واقع شده است. این سرزمین با بهره مندی از یک تاریخ و فرهنگ درخشان، استعداد آنرا داشته که مورد توجه افکار و اندیشه های پیشرو جهانی واقع شود. اگر نبود جایگاه والای فرهنگ و تمدن ایرانی هیچ گاه گستره دانشی با نام و نشان ایرانشناسی در تاریخ علم آشکار نمی شد که جامعه بزرگ و فرهیخته ای با نام ایرانشناسان به جست وجو و کنکاشگری در آن بپردازند.
ایرانشناسی که نامی جامع برای شاخه های مختلفی از پژوهش های ایرانشناختی است همچون تاریخ و اسطوره، فرهنگ و تمدن، هنر و معماری، حقوق و اقتصاد و صد البته زبان و ادب فارسی و آن چه با نام و نشان این مردم و سرزمین ایران گره خورده، خود گستره پردامنه ای از مطالعات و پژوهش است که نهادهای ایرانشناسی و جامعه ایرانشناسان را به خود مشغول کرده است.
اینجانب باتوجه به وظیفه و مسئولیت علمی و اجرائی خود علاقه مندم از تمامی مساعی و کوشش های علمی نهادها و ایرانشناسان جهان و به ویژه ملت بنگلادش تشکر و قدردانی کنم که تمام تلاش و همت خودرا صرف معرفی فرهنگ و تمدن و تاریخ ایران کرده اند. در این میان هستند ایرانشناسان پیشکسوت که مساعی و تکاپوهای علمی آنان در عرصه ایرانشناسی قابل تقدیر است. اینجانب همت دست اندرکاران این گفت وگوی مثبت و سازنده علمی بین دانشوران و فرهیختگان دو کشور را ارج نهاده و توفیق و سربلندی مردم و سرزمین بنگلادش را از خداوند متعال خواستارم.»
حامد فروزان ـ معاون اطلاع رسانی و همکاریهای بین الملل بنیاد ایرانشناسی ـ نیز بعد از تبریک ولادت حضرت فاطمه (س) و سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی ایران، اظهار داشت: پس از انقلاب اسلامی شاهد حضور ایران در رتبه های برتر دنیا در حوزه های مختلف علمی، فن آوری، جاذبه های گردشگری و طبیعی، ذخایر نفت و گاز و... هستیم.
از آمادگی برای تبادل استاد تا اختصاص چند بورسیه ایرانشناسی برای دانشجویان بنگلادش
وی بر اهمیت ضرورت تأسیس کرسی ایرانشناسی در بنگلادش تاکید کرد و اظهار داشت: از جانب بنیاد ایرانشناسی این آمادگی وجود دارد که در زمینه تبادل استاد، دانشجو، مطالعه و پژوهش و برگزاری سمینارهای مشترک علمی و فرهنگی در قالب دوره های دانش افزایی ایرانشناسی به صورت مجازی و حضوری (در صورت وجود امکانات و شرایط)، همکاریهای متقابل صورت گیرد.
معاون اطلاع رسانی این بنیاد اضافه کرد: بنیاد ایرانشناسی به مناسبت دهه مبارک فجر، چند سهمیه از بورسیه رشته ایرانشناسی در مقطع کارشناسی ارشد را که در اختیار دارد به دانشجویان علاقمند بنگلادشی، برای تحصیل در دانشگاه شهید بهشتی تخصیص خواهد داد.
همین طور سیدعبدالمجید میردامادی ـ مدیرکل همکاریهای علمی و بین المللی بنیاد ایرانشناسی ـ درباره تاریخ تمدن باشکوه ایران اظهار داشت: سرزمین تاریخی ایران بنا بر آن چه آگاهان و صاحب نظران تاریخی بیان می کنند به وسعت سه قاره از مجموعه قاره های امروز جهان است. در دوره هخامنشیان وسعت ایران به ۱۱ میلیون کیلومتر مربع می رسید، یعنی ۶.۵ برابر وسعت ایران امروزی و هنگامی که ایران ۴۰ درصد جمعیت جهان را در زیر لوای خود داشت. بنابر گفته "هگل" ایرانیان اولین قوم تاریخی هستند و ایران اولین امپراتوری از میان رفته تاریخ است. امروز فارغ از هر ادعای ارضی، سرزمینی و جغرافیای تاریخی ایران که هم اینک دیگر ملل و مردمان جهان در آن زندگی می کنند، مطالعه عرصه فرهنگ و تمدن، جغرافیا و تاریخ، زبان و ادبیات، هنر و معماری، حقوق و اقتصاد و آن چه در رابطه با نام ایران کهن و دوره نوین است، مطالعات ایران شناسی را تشکیل می دهد. جایگاه تاریخی تمدنی و تاثیر فرهنگی برجای مانده از این میراث کهن در جهان، دانشگاه ها، نهادهای علمی و شخصیت هایی را در جهان گذشته و امروز جذب شکوه و عظمت خود کرده به شکلی که شاهد تاسیس آکادمی های مطالعات ایرانشناسی در سراسر جهان شده ایم.
او هدف اصلی از تأسیس بنیاد ایرانشناسی را انجام مطالعات و تحقیقات علمی بمنظور توسعه دانش ایرانشناسی و معرفی و ارائه چهره حقیقی فرهنگ، تاریخ و تمدن مردم و سرزمین ایران به جهانیان دانست و اضافه کرد: بنیاد ایرانشناسی بعنوان یک نهاد علمی آموزشی و پژوهشی در سال ۱۳۷۶ شمسی مطابق با ۱۹۹۷ میلادی با ایجاد یک ساختار و سازمان اداری زیر نظر نهاد ریاست جمهوری ایران تاسیس شد. این بنیاد با استقرار نهاد مرکزی در تهران، دارای ۱۷ شعبه در استان های کشور است.
زبان فارسی به اندازه سانسکریت، لاتین، عبری و عربی موثر بود
حکمت الله ملاصالحی، عضو هیأت امنای بنیاد ایرانشناسی و استاد دیرینه شناسی و تاریخ دانشگاه، درباره تاثیر زبان فارسی در جهان و جغرافیای ایران فرهنگی، اظهار داشت: مرزبندی های سیاسی و جغرافیایی در جهان بشری امروز، به سبب تحولات عظیم تاریخی، فرهنگی، سیاسی و مدنی بوده است که حاصل آن تنش های سیاسی و اجتماعی پرهزینه و خونبار در منطقه، خصوصاً جوامع اروپایی غربی و نظام های سلطه گر است.
وی افزود: جهان ایرانی از همان هزاره های عصر مفرغ که در صف مقدم تحولات شهری شدن جوامع بشری بوده، به سمت منطقه های شرقی و غربی تاریخ و فرهنگ بشری گسترده شده است. نظام سیاسی جهان هخامنشی در مقیاس آن زمان، با نماد فروهر با دو بال به حرکت و پرواز درآمده بود. در عصر و عهد دولت اسلام و قرآن نیز این حرکت پرقوت تر از پیش تا شرقی ترین مرزهای شبه قاره و غربی ترین مرزهای جزیره بالکان گسترده شده است. زبان فارسی یکی از مظاهر و مصادیق چنین گسترش دوسویه شرقی و غربی بود؛ زبانی که میراث و میثاق مشترک فقط یک ملت و جغرافیای سیاسی نبوده، بلکه با آن سخن می گفتند و شعر می سرودند و هنرمندانگی و تجربه های عمیق و اصیل عرفانی و ذوقی و زیبایی شناسانه خودرا خلاقانه بیان می کردند. زبان فارسی همچون زبان سانسکریت، یونانی، لاتین، عبری و عربی یکی از تاثیرگذارترین زبان ها در تاریخ و فرهنگ جهان بشری ما در هزاره اخیر بوده است.
ملاصالحی اضافه کرد: زبان فارسی میراث غنی همه بشریت است، میراث حماسی و عظیم شاهنامه حکیم ابوالقاسم فردوسی و آثار جاویدان عارف و شاعر روشن ضمیر خراسانی حضرت مولوی و همین طور سنایی، غزنوی، عطار نیشابوری، نظامی گنجوی و سعدی و حافظ شیرازی متعلق به همه بشریت است.
این استاد دانشگاه بر اهمیت آموزش زبان فارسی تاکید کرد و اظهار داشت: امیدوارم مسؤولان و سفیران فرهنگی میهن ما، ضرورت و اهمیت برنامه ریزی و هزینه کردن عمر و سرمایه برای تعلیم زبان فارسی به فرزندان جامعه و جهان بشری را با همت بیشتر و مصمم تر درک کنند و در این راه مبارک گام بردارند.
زهره زرشناس ـ مدیر گروه های آموزشی بنیاد ایرانشناسی ـ نیز درباره «دانش ایرانشناسی» سخن گفت و بیان کرد: ایرانشناسی را می توان مجموعه ای از مطالعات منظم و علمی در رابطه با فرهنگ تمدن و زبان های ایرانی در دوره های مختلف تاریخ دانست که در ابتدا یکی از زیرمجموعه های خاورشناسی بوده است و خاورشناسان آنرا بنیان نهادند. خاورشناسی دانشی اروپایی است و ایرانشناسان ایرانی ادامه دهندگان راه خاورشناسان اروپایی اند.
او اضافه کرد: تا قبل از انقلاب اسلامی رویکرد غالب در زمینه ایرانشناسی در محافل علمی ایران و در بین ایرانشناسان ایرانی نگاهی ایجابی بود که از بارزترین فاکتورهای آن می توان به حضور فعال خاورشناسان و ایرانشناسان غربی در گروه های تحقیقاتی داخل ایران و تاکید بسیار بر ترجمه های آثار و نوشته های اروپایی اشاره نمود.
زرشناس افزود: ارزش ها و حساسیت های برآمده از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران و تلاش حکومت اسلامی برای حفظ استقلال در مقابل غرب سبب تغییر چشم گیر این رویکرد شد و نتیجه درخشان آن تلاش اندیشمندان ایرانی در امتداد ایجاد مکتب مستقل ایرانشناسی ایرانی بود که تاسیس بنیاد ایرانشناسی و ایجاد دوره های آموزشی دانشگاهی در مقاطع ارشد و دکتری و تربیت ایرانشناسان ایرانی در امتداد نیل به این هدف بوده است.
وی با اشاره به اینکه هویت فرهنگی و سوابق تاریخی یکی از عوامل موثر در کسب حیثت و شأن کشور در مجامع بین المللی است، اظهار نمود: ایران با سابقه تاریخی و تمدنی چندهزارساله از سرمایه ای عظیم برخوردارست و می تواند با شناخت و شناساندن آن به جهانیان به یاری دانش ایرانشناسی از این سرمایه کم نظیر پاسداری کند.
مدیر گروه های آموزشی بنیاد ایرانشناسی با اشاره به کارهای فرهنگی کشور بنگلادش در زمینه ایرانشناسی، اظهار داشت: کشورهایی مانند مالزی و اندونزی، آسیای مرکزی و قفقاز و خصوصاً شبه قاره و بویژه هند، پاکستان و بنگلادش به سبب پیوستگی های فرهنگی و دینی اهتمام در شناخت ایران داشته و در این راه کرسی های علمی فعالی به وجود آورده اند. این کشورها شناخت فرهنگ خودرا بدون شناخت فرهنگ ایران نا ممکن و یا دشوار می دانند بدین جهت باید چنین کارهایی را پاس داشت و در راه استواری اینگونه پیوندهای فرهنگی، اهتمام بیشتر کرد. وبینار امروز می تواند سرآغازی نیکو در امتداد ارتباطات فرهنگی باشد.
در این جلسه یک روزه دکتر صحت، رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در بنگلادش با اشاره به اشتراکات فرهنگی بین دو کشور، اظهار داشت: حضور فرهنگ غنی ایرانی ـ اسلامی در شبه قاره و بنگلادش که قبل از این فردوسی و مولوی و دیگران بعنوان حاملان فرهنگ و ادب، ملت بزرگ بنگلادش را از معارف بلند و مضامین غنی عرفانی و اخلاقی و معنوی خویش بهره مند ساخته اند، به خوبی نمایان است. زبان فارسی مانند سایر زبان ها دریچه بزرگی برای فرهنگ یک ملت محسوب می شود؛ ملتی که فرهنگی کهن و دیرینه دارد و شعرا، حکما و فیلسوفان بزرگ آن، مطالب و آموزه های باارزش انسانی خودرا در قالب زبان و ادبیات فارسی، شعر کهن و جدید به بشریت عرضه نموده اند. وقتی شما در بین ملت بنگلادش نام حضرت حافظ را به میان می آورید همگی از قول او می خوانند: "شکرشکن شوند همه طوطیان هند/ زین قند پارسی که به بنگاله می رود. "
ایشان سپس اظهار داشت: از مسؤولان بنیاد ایرانشناسی درخواست داریم با قبول میزبانی از علاقه مندان به رشته ایرانشناسی در کشور عزیزمان ایران بعنوان دانشجویان بورسیه ایرانشناسی و فرصت های مطالعاتی، فرصت سفر به سرزمین ادب پرور، فردوسی پرور، حافظ پرور و سعدی پرور را فراهم آورند.
صحت اضافه کرد: ان شاءالله به زودی و با کمک همین دانشجویان ایرانشناسی، بنیادی با نام بنیاد ایرانشناسی را ثبت رسمی و ملی خواهیم کرد تا آموزش ها و کارهای ایرانشناسی وارد مرحله جدیدی شود.
سفیر ایران در بنگلادش با پاسداشت تلاش پژوهشگران و استادان ایرانشناسی و زبان و ادبیات فارسی کشور بنگلادش و ایران، اظهار نمود: بطور ویژه زحمات و کوشش های پروفسور کلثوم ابوالبشر و دکتر شمیم بانو، چهره های ماندگار زبان و ادب فارسی در سرزمین بنگلادش، برای طی سالیان مدید خدمت به نظام تعلیم و ترویج زبان فارسی در این سرزمین را ارج نهاده و با فروتنی در مقابل کوشش های بی منت ایشان سر تعظیم فرود می آورم.
وی درباره ایرانشناسی در بنگلادش اظهار نمود: امروزه مفهوم ایرانشناسی نه فقط به مفهوم شناخت تاریخ کشور پارس و ایران باستان و فرهنگ و آثار به جا مانده از آن، بلکه شامل شناخت ایران امروز و ایران نوین با منظومه فکری، فرهنگی، اعتقادی و سیاسی حاکم بر آن و نقش برجسته آن در تاریخ معاصر جهان است. ایرانشناسی امروزه تلفیقی از شناخت هویت منحصر به فرد تاریخی یک جغرافیای تاریخی، تمدنی و فرهنگی و یک هویت نوین سیاسی- فرهنگی تاریخ ساز و پیشرو در عصر معاصر است و زبان فارسی و ایرانشناسی نقطه پیوند مردمان مسلمان ایران و بنگلادش طی قرون متمادی بوده است.
تجلیل از دو ایرانشناس بنگلادشی
در ادامه این وبینار، عیسی شاهدی ـ رئیس انجمن فارسی بنگلادش ـ، محمد بهاءالدین ـ رئیس گروه زبان و ادب فارسی دانشگاه داکاـ، محمد عثمان غنی ـ ایرانشناس و رئیس گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه راجشاهی ـ، محمدعبدالکریم ـ ایرانشناس و رئیس گروه زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه چیتاگونک ـ و دیگر چهره های فرهنگی کشور بنگلادش سخنرانی کردند.
در این سخنرانی ها به تاریخ مطالعات و ارتباطات ایرانشناسی در بنگلادش، وضعیت کنونی نهادهای ایرانشناسی در بنگلادش، موقعیت ایرانشناسان در بنگلادش و انتظارات متقابل و چشم انداز آینده ایرانشناسی و زبان فارسی پرداخته شد.
در آخر این جلسه مجازی از دو ایرانشناس پیشکسوت، پروفسور کلثوم ابوالبشر، استاد بازنشسته ایرانشناس، ملقب به مادر زبان و ادبیات فارسی در بنگلادش و پروفسور شمیم بانو استاد دانشگاه داکا، بواسطه یک عمر تلاش بی وقفه در حوزه آموزش زبان و ادبیات فارسی و ایرانشناسی تقدیر گردید.
منبع: دست و هنر
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب