پوپولیسم ادبی!
دست و هنر: رضا اسماعیلی در یادداشتی از «پوپولیسم ادبی» نوشته است.
این شاعر در یادداشتی كه در اختیار ایسنا گذاشته، بیان كرده است:
حتما شما هم شعرهای بی هویت و ضعیفی را كه گاهی در فضای مجازی و شبكه های اجتماعی به اسم بزرگان ادبی بازنشر می شوند، خوانده اید. شعرهایی منتسب به مولانا تا فروغ و سپهری و قیصر و... شعرهایی از متشاعرانی نقاب دار كه در مواردی حتی الفبای شاعری(وزن و قافیه) را هم رعایت نمی كنند.
بارزترین نمونه این شعرها، شعر سست و بسیار ضعیفی است كه تا كنون هزاران بار در فضای مجازی و شبكه های اجتماعی به نام قیصر بازنشر شده است، شعری با مطلع:
گاهی گمان نمی كنی ولی خوب می شود
گاهی نمی گردد كه نمی گردد كه نمی شود
موج انتشار اشعاری از این دست، معمولا هنگام درگذشت بزرگان ادبی در جامعه فراگیرتر میگردد. به یاد دارم پس از درگذشت سیمین بهبهانی، اشعار فراوانی با نام این بانوی شاعر در فضای مجازی و شبكه های اجتماعی به اشتراك گذاشته شد كه هر چند برای خوانندگان آگاه و آشنا با ادبیات، جعلی بودن آنها اظهر من الشمس بود، ولی برای عموم مردم به سبب نداشتن اطلاعات تخصصی درباره شعر و شاعران، تشخیص جعلی بودن آنها كاری دشوار بود، از همین رو تنها به اعتبار امضای پای شعر و انتساب آن به سیمین بهبهانی - همچون كشفی بزرگ - مورد اقبال و استقبال عمومی قرار می گرفت و در كانال های اجتماعی با اشتیاقی زایدالوصف بازنشر می شد. نام این پدیده را می توان «پوپولیسم ادبی» گذاشت؛ برای اینكه یكی از مهم ترین مولفه های پوپولیسم «عوام فریبی» با توسل به كم دانشی مردم برای تامین منافع و مقاصد شخصی است.
بزرگ ترین هدف این متشاعران نقاب دار، تخریب و تمسخر شاعران محبوب، به ابتذال كشیدن ادبیات، تشكیك در باورهای دینی و هنجارهای اخلاقی، كسب شهرت و ارضای حس جاه طلبی، و در مواردی القای عقاید و باورهای غلط و نادرستی است كه به صورت صریح و آشكار جرات بیان آنرا ندارند. پوپولیست های ادبی با سوار شدن بر موج «عوام زدگی» و «عوام فریبی» در بیشتر موارد به دنبال آنند كه مردم را به رنگ خویش درآورند و ذوق و ذائقه نازل خود را بر جامعه تحمیل كنند.
برای مقابله با این پدیده یا آفت، بهترین راه افزودن بر دانش ادبی برای تشخیص درست و در مرحله بعد، بازگشت به كارشناس ادبی است. برای پی بردن به درستی یا نادرستی شعری كه به مولانا نسبت داده می شود، یا باید مستقیما به مطالعه آثار مولانا پرداخت، یا باید از یك مولوی پژوه آگاه پرسید. دیگر این كه رسالت منِ نوعی بعنوان یك غیركارشناس این است كه در چنین مواردی - تا رسیدن به یقین - برای جلوگیری از رونق بازار این پوپولیست های ادبی از بازنشر این مطالب و اشعار خودداری كنم - این چنین باد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب