باربی، سارا؛ سرنوشت دو جهان -۳۰ گزارش دست و هنر به نقل از مهر
چرا عروسك های دست ساز به تولید انبوه نمی رسند؟
دست و هنر: عروسك سازان مستقل تمایل زیادی به تولید انبوه عروسك های خود دارند اما به سبب نبود امكانات كافی قادر به انجام این كار نیستند.
به گزارش دست و هنر به نقل از مهر، آدمی در این دهكده جهانی كه روزبه روز، ساعت به ساعت و ثانیه به ثانیه در حال تغییر و دگرگونی است شاید مجال این را پیدا نكند فرهنگ اقوام و صنایع دستی موجود در دنیا را ببیند اما دوست دارد كه تكه ای از هنر، فرهنگ و تمدن قدیمی سرزمین اش را به یادگار برای پُر كردن زیبایی های بصری در چشم اش نگه دارد. اثر هنرمندان صنایع دستی كه با دست و جان پیوند خورده اند، رنگ، عشق و زندگی در روح اثر دمیده اند تا حس دوستی و محبت را برای مردمان به ارمغان بیاورند. زنانی كه قالی، گلیم و زیلو می بافند نقوش لچك ترنج و درختی با رنگ هایی از طبیعت می نگارند، زنانی كه سوزن دوزی، قلاب دوزی، گلابتون دوزی، پته دوزی را بعنوان نقوش بر پارچه ها احداث می كنند، زنانی كه در قلم زنی و مشبك كاری فعالیت دارند، زنانی كه فیروزه كوبی و طلا كوبی می كنند و تمام این دنیای پُر نقش و نگار و رنگارنگ جلوه ای از فرهنگ و هنر غنی ما است. در بین تمامی هنرهای دستی، دختركانی هم هستند كه با حس زیبایی شناسی هنر دیروزی و امروزی را درهم آمیخته اند و عروسك های ایرانی می سازند كه هنر دوران خودشان را زنده نگه دارند. عروسك های دست سازی كه برآمده از نقش و نگار و خلق وخوی ما آدم ها است. ما با این فرهنگ زندگی می نماییم با هنر آرامش می گیریم اما باید به جنبه های دیگر این امور هم نگاه كرد. زنانی كه در زمینه هنر دستی فعالیت می نمایند تا چه اندازه حمایت شده اند؟ آیا در كنار هنرشان به وجود آنان ارج نهاده ایم؟ توانسته ایم در این راه طولانی به آنان كمك نماییم. آنانی كه در شهرستان ها با امكانات ناكافی و محدود هنرشان را گسترانده اند و دنیای كوچك شان را روزبه روز بزرگ و بزرگ تر می كنند را چگونه حمایت كردیم؟ مسئله ای مهم این است كه چرا عروسك های دست ساز به تولید انبوه نمی رسند؟ نهادها و سازمان های متولی این امر چرا به سمت تولید عروسك هایی كه طراحی ایرانی هستند، نمی روند؟ در كشور عروسك سازان مستقل، عروسك هایی با كیفیت بر طبق فرهنگ و تمدن گذشته كشورمان می سازند اما به سبب محدودیت مالی و نبود محصولات اولیه قادر به تولید انبوه آن نیستند. البته بعضی از كارشناسان در این زمینه معتقدند تولیدكنندگانی كه بیشتر به جنبه تجاری این صنعت توجه دارند، به طراحی و شخصیت های عروسكی داخلی خیلی اعتماد ندارند و می كوشند شخصیت های عروسكی خارجی را به صورت كپی استفاده كنند تا درآمد بیشتری داشته باشند.
عروسك های دست ساز طرفداران زیادی دارد
«مریم لطفی پور، ۳۱ ساله»، در اهواز زندگی می كند و نزدیك به یكسال است در حوزه عروسك سازی فعالیت دارد. از او درباره ساخت عروسك ها می پرسم كه طراحی ها به چه شیوه است و چگونه تزیینات را انجام می دهد. او می گوید: «ابتدا الگوی بدن و لباس هر عروسكی را طراحی می كنم و پس از ساخت آناتومی بدن، با لباس های مخصوص كه برای هر عروسك دوخته ام كارهای جزئی عروسك را انجام می دهم. البته در زمان طراحی و ساخت عروسك به این نكات تربیتی آن توجه دارم كه پیراهن و دامن هایشان خیلی كوتاه نباشد و موهایشان آراسته و مرتب باشد.»
از او درباره استقبال عروسك ها می پرسم كه مخاطبان در مواجه با عروسك ها، چه عكس العملی دارند، «مریم» جواب می دهد: «خدا رو شكر استقبال زیادی از عروسك هایم شده است، برای اینكه هر كدام از مخاطبان می توانند عروسك مخصوص خودشان را سفارش دهند كه در بازار و سری دوزی عروسك های كارخانه ای وجود ندارد و حتی انتخاب نوع لباس، رنگ مو و... به سلیقه و میل آنان ساخته و دوخته میگردد.»
او درباره مكانیزم سفارش محصولات و فعالیت اش در فضای مجازی، ادامه می دهد: «معمولا سفارش ها از راه فضای مجازی انجام می شود، البته من عروسك هایی كه می سازم برای انجام ریزه كاری ها، زمان زیادی لازم دارم كه به مشتریان هم می گویم با ثبت سفارش در فضای مجازی تا آماده شدن عروسك ها باید صبور باشند.»
افراد زیادی بودند كه عروسك ها را با تعداد بالا برای فروش بخواهند ولی با عنایت به اینكه این كار زمان بر بود و نمی توانستم سفارش های دیگر را بپذیرم، به همین خاطر از انجام چنین كاری صرفه نظر كردم
«مریم» در ساخت عروسك های روسی و نمدی تخصص دارد، عروسك های روسی كه طرفداران زیادی دارد و با چهره های جذاب شان كوچك و بزرگ را به سمت خود می كشاند. دوست دارم بدانم كه مخاطبان تا چه اندازه عروسك های نمدی را می پسندند از او درباره استقبال مخاطبان می پرسم و او جواب می دهد: «خدا رو شكر تا به امروز عروسك هایم طرفداران زیادی دارد و دوستان با محبت های بی دریغشان از عروسك ها استقبال كردند. از فروش شان هم راضی هستم. البته باید بگویم در سال های اخیر مردم خیلی به سمت عروسك های دست ساز روی آورده اند و علاقه به خریدشان دارند، با عنایت به ماشینی شدن زندگی امروزی و نبود بازی های پُرشور گذشته، مردم به دنبال محصولاتی هستند كه با عشق ایجاد می شود تا برایشان تداعی خاطرات قدیم و نوستالژیك باشد.»
«مریم» در اهواز با سختی و محدود بودن امكانات، عروسك های با كیفیت و خوبی می سازد و خودش می گوید كه به تنهایی تمام كارهای عروسك را انجام می دهد و دستیاری برای ساخت آنها ندارد، به او می گویم با عنایت به با تمام سختی ها و تولید با كیفیت عروسك ها از طرف نهاد مختلف یا شركت خاصی به او پیشنهاد شده كه برای تولید انبوه این عروسك ها با آنها همكاری كند؟ «مریم» می گوید: «افراد زیادی بودند كه عروسك ها را با تعداد بالا برای فروش بخواهند ولی با عنایت به اینكه این كار زمان بر بود و نمی توانستم سفارش های دیگر را بپذیرم، به همین خاطر از انجام چنین كاری صرفه نظر كردم، با عنایت به این تمایل دارم این عروسك ها بیشتر به مخاطبان شناسانده شود. اما به صورت صنعتی هیچ پیشنهادی نداشتم. اما امیدوارم بتوانم روز به روز عروسك هایی بیشتر از جنس عشق و دوستی بسازم و به تمام فرزندان ایران زمینم تقدیم كنم برای اینكه واقعا هر عروسكی را كه می سازم با بخشی از قلبم و عشق درونم درست میكنم و در این راه دوستان، خانواده ام بسیار یاری ام كردند.
چرا عروسك های دست ساز به تولید انبوه نمی رسند؟
بعد از دارا و سارا و به مقبولیت نرسیدن آن میان كودكان، دیگر هیچ نهادی «عروسكی» با نشانه های فرهنگ ایرانی تولید نكرد، اما عروسك سازان خانگی زیادی وارد این حوزه شدند و با ابتكار و خلاقیت در كنار مشابه سازی برخی عروسك ها روسی، عروسك های انیمیشنی و تجسمی، عروسك های اقوام، عروسك های متناسب با فرهنگ ایرانی ـ اسلامی تولید كردند و مخاطبان خاص خودشان را هم دارند.
هانیه یزدان پناه طراح عروسك های «ریحانه و سلمان» و مدیر مجموعه فرهنگی ـ هنری آیه، عروسك های ایرانی و كاملا دست دوز را تولید می كند او و همكارانش در مجموعه آیه عروسك های «ریحانه و سلمان» را تولید می كنند كه توانستند این محصولات را به تولید انبوه برسانند. از او درباره عروسك ها می پرسم كه نوع ساخت و تولید آنها چگونه است، او می گوید: «عروسك های ایرانی ـ اسلامی «ریحانه و سلمان» كه تولیدات ایرانی و كاملا دست دوز است توسط چند تن از خانم های عروسك ساز ایجاد می شود و تولید بعضی از قطعات عروسك كارگاهی انجام صورت می گیرد. نزدیك به یك سال است كه به تولید عروسك های «ریحانه و سلمان» مشغول هستیم، تمام عروسك های دختر چادر و روسری دارند و لباس هایشان تعویض میگردد لوازم جانبی این عروسك ها كفش، عروسك، لباس، چادر و روسری است كه كودك می تواند آنها را همراه با عروسك داشته باشد. موهای این عروسك ها را می توان شانه كرد و سشوار كشید یعنی كودك می تواند در تعامل و بازی با دوستانش همراه با این عروسك ها به خوبی سرگرم شوند و فرهنگ آنان هم بر طبق فرهنگ ایرانی ـ اسلامی شكل بگیرد.»
به «هانیه» می گویم كه برای طراحی عروسك های «ریحانه و سلمان» از چه اِلمان هایی بهره برده است، او جواب می دهد: «اوایل طراحی عروسك ها را انجام داده بودم و خانوادگی همه كارهای عروسك را تولید می كردیم اما با گذشت زمان و استقبال مخاطبان، گروهی تشكیل دادیم تا تولیدات عروسك ها بیشتر شود و تا به امروز می توانیم بگوییم ما به تولید انبوه عروسك های «ریحانه و سلمان» رسیده ایم و استقبال هم خوب است. نمایندگی های مختلف در شهرها عروسك ها را به فروش می رسانند و در تهران هم در مغازه های مختلف این عروسك ها به فروش می رسد.»
به او می گویم طراحی عروسك هایی كه با تم ایرانی ـ اسلامی باشد نشان داده است كه دغدغه فرهنگی دارید، با روان شناسان و جامعه شناسان صحبت كردید تا عروسك های مناسب را تولید كنید؟! «هانیه» جواب می دهد: «ایده های زیادی داشتم كه به صورت جهادی كار نماییم و قصد داشتیم عروسك های ایرانی ـ اسلامی را تولید نماییم، تحقیق كردم كه تا این عروسك ها باید چه جنسی داشته باشند، ماندگاری دارند یا خیر!، كودكان نوع صورت و لباس عروسك را می پسندند و با قیمت مناسب اكثریت مردم توان خرید آنرا داشته باشند. برای شناخت یكسری از موضوعات و محتوای تربیتی با روان شناسان كودك، جامعه شناس، مربیان مهدكودك مشورت كردم و تمام نظرات را جمع بندی كردم و در آخر این عروسك های «ریحانه و سلمان» تولید شد.»
مسئله ای مهم این است كه چرا عروسك های دست ساز به تولید انبوه نمی رسند؟ نهادها و سازمان های متولی این امر چرا به سمت تولید عروسك هایی كه طراحی ایرانی هستند، نمی روند؟
استیكرهایی كه عروسك می شوند
در سال های اخیر، عروسك های دست ساز طرفداران بسیاری پیدا كرده است و مردم به دنبال محصولات و صنایع دستی هستند كه با عشق و علاقه ساخته شده باشد دیگر محصولاتی كه با دستگاه ها به صورت سری دوزی ایجاد می شود، علاقه كمتری نشان می دهند، از سازندگان عروسك خانگی استقبال مخاطبان را كه می پرسم بر این امر صحه می گذارند كه مردم به آثار و محصولات دستی تمایل بیشتری نشان می دهند. «غزاله» یكی از عروسك سازان مستقل، استقبال مخاطبان را خوب می داند و عروسك هایی كه بر طبق شكلك ها و استیكر می سازد، طرفداران بسیاری دارد.
«غزاله» فوق لیسانس علوم سیاسی دارد و از سال ۹۳ در حرفه عروسك سازی فعالیت می كند، او درباره سروكار داشتن با عروسك ها می گوید: «با توجه به علاقه ای كه به حوزه عروسك سازی داشتم، وارد این كار شدم، ۴سالی است كه فعالیت ام را شروع كردم و عروسك هایم از جنس نمد است و البته بیشتر مخاطبان من می توانند بزرگسالان باشند كه برای مناسبت های مختلف این عروسك را برای دوستان یا اعضای خانواده شان سفارش دهند.»
او درباره استقبال مخاطبان از عروسك های دست ساز می گوید: «اتفاق جالبی كه در راه عروسك سازی من رخ داد مخاطبان عكسی از استیكر خاص در تلگرام را می پسندیدند و به من سفارش ساخت آن استیكر را می دادند از همین رو، عروسك سازی من به سمت شكلك های استیكر سوق پیدا كرد. به صورت استیكر در تلگرام منتشر گردید و مردم بیشتر از این طریق با محصولات عروسكی من آشنا شدند و از همین رو، استقبال خوبی هم شد. البته با عنایت به نوسانات قیمت محصولات و كالاهای اولیه مردم برای خرید عروسك ها مُردد شده اند.»
«غزاله» بیشتر فروش عروسك هایش را از راه فضای مجازی می داند و ادامه می دهد: «در صفحات مجازی بسیار فعال هستم و بیشتر مشتریان از این صفحات، سفارش هایشان را ثبت می كنند، سفارش های اینترنتی برای سفارش گرفتن مناسبتر است برای اینكه مشتری آثار و محصولات را می بیند و در درجات بعدی كالای مورد علاقه اش را سفارش می دهد.»
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب