در میزگرد خبرگزاری مهر مطرح شد
بازی سازی یتیم است
دست و هنر: صاحب نظران و فعالان حوزه بازی كامپیوتری از معضلات، رویدادها و بازار خارجی در این عرصه می گویند.
خبرگزاری مهر - گروه فرهنگ؛ در وضعیت فعلی کشور یکی از حوزه هایی که می تواند ارز آوری مناسب و ایجاد اشتغال برای جوانان با استعداد کشور داشته باشد، بازی سازی است چون محصول نهایی به صورت دیجیتالی منتشر می شود و هزینه های همچون حمل و نقل، چاپ و بسته بندی ندارد و می تواند از یک نسخه تا ۱ میلیارد نسخه به صورت دیجیتالی تکثیر شود. از طرفی می توان با راهکارهای مناسب شرکت های فعلی، این محصولات را در بازارهای بین المللی به فروش رساند. البته صنعت گیم، صنعت ساده ای نیست، اتفاقاً خیلی مشکل و نیازمند داشتن تجربه، نیروی انسانی متخصص و سرمایه کافی است، ولی بازدهی آن بیشتر از صنایع دیگر است، چون بازی ساز بیشتر با فکر خود و لپ تاپ خود بازی می سازد و نیاز به خط تولید و بسیاری از موارد دیگر نیست و فضا و مکان خیلی روی آن تأثیر ندارد. باتوجه به این شرایط و موقعیت بازی ساز می تواند در بازار خارج هم فعالیت داشته باشد و هم این صنعت را در کشور ارتقا دهد اما می بینیم که بازی سازان در کشور با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم می کنند.
خزاف مقدم درباره صنعت بازی سازی در کشور معتقد می باشد، بازی سازی صنعت یتیمی در ایران است. بچه های بازی ساز هم همیشه یتیم بودند.
محسن یحیی می گوید، ما در ایران اصلاً پابلیشر (ناشر) نداریم پخش کننده داریم. پخش کننده ها هم در مقطعی به خاطر امتیازات خیلی خوبی که بنیاد ملی رسانه های دیجیتال به آنها می دادند و حمایت می کردند ورود خوبی داشتند و آن هم این قدر داخلش فساد به وجود آمد که برخی بازی ها را پخش نمی کردند.
بهزاد پاهنگ معتقد می باشد، بنیاد ملی بازی های کامپیوتری در زمینه دور زدن تحریم ها می تواند راهکارهای مثبتی را در پیش بگیرد تا بازی سازان بتوانند کارهای ثمربخشی را در زمینه بازی سازی در پیش بگیرند.
در ادامه میزگرد خبرگزاری مهر با ۳ تن از فعالان، تولیدکنندگان و بازی سازان حوزه بازی سازی «مهدی خزاف مقدم»، «بهزاد پاهنگ» و «محسن یحیی» درباره معضلات بازی سازی و سرمایه گذاری در بازار خارجی می آید:
بازار خارجی در حوزه بازی های کامپیوتر برای بازی سازان بسیار مهمست و بیشتر تمرکزشان در این حوزه می باشد، حتی ترجیح می دهند برای پیشرفت در این عرصه و وجود تحریم ها و مشکلات بیشتر به بازار خارجی فکر کنند. نظر شما درباره تمرکز در بازار خارجی چیست؟
مهدی خزاف مقدم: خب دراین زمینه بحث حقوقی بسیار مهمست و اگر در هر کشوری دراین زمینه صحبت نماییم باید تمامی جوانب را درنظر بگیریم، احتمال اینکه ضرر هم نماییم بسیار زیاد است. زیراکه ما ایرانی هستیم و گرفتار تحریم. بیشتر شرکتها هم آن هایی که دست پر هستند را می پذیرند، اگر هم هیئت مدیره برخی شرکتها ایرانی باشند و بتوان کارهایی را داشت، باز بانک ها هم هستند که بسیار اذیت می کنند. حتی بانک کشور ترکیه هم اهتمام در بستن حساب ها کرده است یا اصلاً نمی توان حسابی در آن جا باز کرد. در مالزی هم حساب ها بسته می شد. امارات پارینه همه حساب ها را بست بعد رایزنی کردند و باز شد. می خواهم بگویم بازار خارجی هم دردسرهای خودش را از لحاظ حقوقی و مادی دارد و بازی ساز و تولیدکننده ای که در این عرصه سرمایه گذاری می نماید باید استرس این اتفاق را داشته باشد با توجه به این که درآمد دارد و هزینه کارش در حساب اش باشد و آنرا مسدود کنند باید چه کار کند.
با وجود این معضل بزرگ و مهم چرا بازی سازان، بازار خارجی را ترجیح می دهند؟ علت آن چیست؟
خزاف مقدم: به خاطر بحث برابری ارزی و قیمت ریال نسبت به دلار است و این امر خیلی می صرفد. با آنکه حدود ۴۰ درصدش صرف می شود تا به ایران برسد ولی بازهم می صرفد. بالاخره هر بازی سازی هم در کشورهای مختلف توانسته موفقیت های مدنظرش را به دست بیاورد.
محسن یحیی: اگر درباره بازار خارجی بخواهم نظری بدهم باید بگویم که باتوجه به هزینه تولید علاقه بازی سازان به بازار خارجی است! آن طرف به دلار تولید و به دلار می فروشند ولی ما به ریال تولید می نماییم خیلی برایمان به صرفه است آن طرف به دلار بفروشیم.
پدر بازی سازی فرزندش را رها کرده است. من بسیاری از بازی سازها را می شناسم که ساخت بازی را رها کردند و به سمت انیمیشن سازی رفته اند برای اینکه هم درآمدش بهتر است و هم دردسر کمتری دارند
بهزاد پاهنگ: اتفاقاً یکی از جاهایی که نقش بنیاد می تواند پررنگ باشد همین بازار خارجی است.
خزاف مقدم: بله دقیقاً، بنیاد می تواند یک کانال بوجود آورد یا شرکتی بزنند که هیئت مدیره آن خارجی باشد یا با شرکت های مختلف رایزنی کنند.
پاهنگ: اینکه مدعی دور زدن تحریم ها هستند مدلول اش باید همین باشد که این دست کارهای دولتی صورت بگیرد. آنها می توانند سیستمی را به بازی سازها عرضه کنند که بیشتر انتشارات بازی ها از آن سو صورت بگیرد.
خزاف مقدم: اتفاقاً امکان چنین موضوع وجود دارد، برای اینکه بازی به صورت نرم افزاری است و برای صادرات آن مشکلی وجود ندارد که همانند دیگر اقلام صادراتی وجود دارد به آسانی می توان فایل ها را آپلود کرد و به آن طرف فرستاد و به آسانی هم آپلود می شود من حتی پیشنهاد چنین فعالیتی را به بنیاد هم داده بودم.
البته نزدیک به ۳ یا ۲ سال پیش بود که بنیاد ملی بازی های کامپیوتری پابلیشر به تهران دعوت کرده بود!
خزاف مقدم: TGC؟
پاهنگ: TGC اصلاً ارزش نداشت.
خزاف مقدم: بله آمدند ولی کارهای TGC بطور نمایشی بود.
پاهنگ: هزینه زیادی برای آمدن این پابلیشر به تهران شد و کاملاً هم الکی بود همه آنها آمدند و به به و چه چه کردند و گفتند وای چه عالی! اما یکی از همکارانم که در عرصه تولید و ساخت بازی کامپیوتری فعال است می گفت ایمیل یکی از این پابلیشرها را گرفته بود و با کلی تعریف و تمجید که حتما با ما در تماس باشد، زمانی که همکارم به او ایمیل زده در جواب ایمیلش گفته است که شما تحریم هستید و نمی توانیم با شما فعالیت داشته باشیم.
خزاف مقدم: بله می ترسند مگر می توانند به آسانی کار کنند.
پاهنگ: پس برای چه نمایشگاه برگزار کردند و این همه هزینه کردند؟!
یحیی: یکی از موضوعات این است در روند تولید یک بازی استاندارد این را می گویند که پابلیشر مثل بقیه اعضای تیم، در کنار تولید باید حضور داشته باشد و ذائقه مخاطب را به تیم عرضه نماید.
خب پابلیشرهای ایرانی کجا هستند؟ چه می کنند؟
یحیی: ما در ایران اصلاً پابلیشر نداریم پخش کننده داریم. پخش کننده ها هم در مقطعی به خاطر امتیازات خیلی خوبی که بنیاد ملی رسانه های دیجیتال به آنها می دادند و حمایت می کردند ورود خوبی داشتند و آن هم این قدر داخلش فساد به وجود آمد که برخی بازی ها را پخش نمی کردند. بازی ساز را می خواستند ۵۰ میلیون به او می دادند یک قرارداد صوری ۵۰۰ میلیون تومانی با او می بستند و با این قرارداد ۵۰۰ میلیون تومانی به بنیاد ملی می رفتند و هولوگرام رایگان می گرفتند؛ یعنی دانه ای ۱۰ تا تک تومانی بود.
ما در ایران اصلاً پابلیشر نداریم پخش کننده داریم. پخش کننده ها هم در مقطعی به خاطر امتیازات خیلی خوبی که بنیاد ملی رسانه های دیجیتال به آنها می دادند و حمایت می کردند ورود خوبی داشتند و آن هم این قدر داخلش فساد به وجود آمد
از همین رو، امکان نداشت شما بروید یک بازی را استعلام کنید؛ یعنی همان ۵۰۰ میلیون قرارداد صوری که بسته بود به این منظور که می خواهد ۵۰۰ هزار نسخه از این بازی را بفروشد یا فروخته است، ۵۰۰ هزارتا هولوگرام برای آن بازی ایرانی می گرفت. بعدها که استعلام گرفته می شد و فهمیدند که فسادهای مختلفی دراین زمینه وجود دارد و سروصداها درآمد بنیاد یا رسانه دیجیتال نیامدند این مساله را اصلاح کنند بلکه از بیخ و بن حمایت ها را قطع کردند. که این مساله در دوره آقای مینایی بابت هولوگرام های پرونده تشکیل شد.
پاهنگ: یا هولوگرام را روی بازی غیرمجاز چسباندند و از بنیاد شکایت کردند که شما به بازی غیرمجاز مجوز دادید!
یحیی: این کارها را بازی سازهایی که حمایت خوبی از بنیاد نگرفته بودند انجام دادند، یعنی دراین میان کسی دلسوز پیدا نشد که بازی غیرمجاز پخش می شود! چند بازی سازی که منافعشان در بنیاد تامین نشده بود می خواستند همیشه بنیاد را به چالش بکشند اما متأسفانه کل صنعت را به چالش کشیدند.
البته آقای یحیی درباره این می گفتید که پابلیشر مثل بقیه اعضای تیم، در کنار تولید باید حضور داشته باشد و ذائقه مخاطب را به تیم عرضه نماید این چه معضلاتی دارد که پابلیشر در خارج باشد اما تیم بازی ساز در ایران؟ نکات اش در چیست؟
یحیی: داشتم می گفتم پابلیشر کنار تیم می ایستد حالا هر پابلیشری در هر کشوری هم باشد بخواهد از کشورهای خارجی با تیم های ایرانی ارتباط بگیرد یکی از اشکالات همین است او نمی تواند در کنار تیم باشد بعد از آن که بازی را دوستان به دستشان می رسانند تازه کلی اصلاحات هم پابلیشر می خواهد در بازی اعمال نماید و این هم مشکلاتی دارد.
پاهنگ: هم اکنون بازی های ایرانی که در گوگل پلی هستند خیلی هایشان با پابلیشرهای ضعیف کار کردند، برای او مهم نیست که پابلیشر در چه سطحی باشد، ولی پابلیشر خوب و اسم ورسم دار باشد نمی خواهد اسمش خراب شود برای همین می آید آن طرح و بازی که برایش آمده است را به خوبی آنالیز می کند و می گوید بازار چه می پسندد.
یحیی: استانداردهای سبک بازی باید حتما رعایت شود. به هیچ وجه نمی توانید یک بازی در یک سبک خاص بسازید و اصلاً پابلیشر هم حضور نداشته باشد یا استانداردها را رعایت نکنید و بگویید قسمتی از این بازی را در این سبک می خواهم و باید به این نحو بسازم، اصلاً چنین چیزی وجود ندارد. بیشتر بازی سازها می کوشند استانداردهای سبک خودرا رعایت نمایند. اگر بازی سازهای ما بتوانند محصول خودرا به خارج از کشور بفرستند باتوجه به موضوعاتی که آقای خزاف گفتند آنها باید بتوانند اعتماد کنند و ساختاری را برای خود ترسیم کنند و آنرا عملاً از لحاظ مالی و حقوقی به اجرا درآورند و این بازی در پلی استورهای خارجی بنشیند، مطمئناً هزینه های تولیدش درمی آید چه بسا به سوددهی خوب هم برسد، مثلاً باتوجه به نوع بازی، روش آپدیت کردن و ادامه دادن اینکه چقدر می خواهیم بازی را ادامه دهیم.
پاهنگ: بسیاری از آدم هایی که الآن می خواهند وارد بازار خارجی شوند ترس این را دارند که اگر بازی ام را بردم و فروختم و پول آنرا نتوانستم بگیرم چه کار کنم؟
خزاف مقدم: بحث انتقالش یک بحث است، بحث اینکه در آن طرف چطور می خواهید قرارداد ببندید بحث مهم دیگر.
یحیی: البته اگر با گروه یا اشخاصی برخورد کنید که قصد آسیبرساندن داشته باشند به صورتی قشنگ فیتیله پیچ خواهید شد.
خزاف مقدم: مثلاً برای گرفتن بازار خود بازی ساز یا تولیدکننده باید آن طرف شرکت بزند، آدم استخدام کند، دفتر بزند و هزینه ها هم به دلار است!
بنیاد در زمینه بازار خارجی چه تدابیری باید انجام می داد که انجام نشده یا برای بازی سازان می توانسته مفید باشد و راه را برایشان هموارتر می کرده است؟
یحیی: بنیاد می توانست طوری این کار را انجام دهد که الآن کشور روی بحث ارزآوری بازی حساب باز کند، ولی اصلاً هیچ اراده ای وجود نداشت. نه فقط در بنیاد اراده وجود نداشت بلکه هنوز ظرفیت این صنعت را مسئولان هم نمی فهمند. نمی خواهم بگویم این مهم تر از موضوع بنیاد و عدم کارایی آن باشد بطور قطع پایین تر هم نیست، یعنی مسئولان ما می گویند من این ظرفیت را روی پسته و زعفران و فرش می گذارم اما بازی کامپیوتری خیر! اصلاً در ذهنشان هم نمی گنجد حوزه بازی کامپیوتری تا اندازه ای می تواند ارزآوری داشته باشد و هم بر روی مسئله فرهنگ تأثیرگذار است. باید بگویم صنعت بازی های کامپیوتری در سال ۲۰۰۷ ترنسفر مالی اش از هالیوود هم جلو زده است. ما سینماگران را رقیب خود می دانیم در صورتیکه آنان اصلاً ما را هم نمی بینند و جدی نمی گیرند، صداوسیما هیچ زمان برنامه ای را به بازی اختصاص نداده است اما در ناخودآگاهشان بطور قطع ما را رقیب خود می دانند برای اینکه بازی های کامپیوتری رسانه ای تأثیرگذار است.
سینماگران رقیب هستند و ما هم آنها را رقیب خود می بینیم ولی آنها ما را پشیزی هم نمی بینند. اینکه صداوسیما هیچ گاه به بازی برنامه اختصاص نمی دهد اینکه کاملاً در ناخودآگاهش ما را رقیب می بیند، چون ما رسانه تأثیرگذار هستیم.
پاهنگ: خیلی تأثیرگذار هستیم. تأثیرگذاری اینتراکتیو بودن ۳۰ برابر این است که شما یک طرفه فقط یک رسانه ای را ببینید؛ یعنی رسانه ای که دو طرفه باشد ۳۰ برابر تأثیرگذارتر است.
یحیی: شاید به صورت آگاهانه یا ناخودآگاه این طور باشد. ما حتی برای صداوسیما در حوزه بازی های کامپیوتری طرحی مشابه برنامه نود را دادیم حتی از طرح استقبال شد اما زمانی که طرح در سیستم اداری سازمان وارد شد اجازه این کار را ندادند. در صورتیکه اسپانسر هم داشتیم و علاوه بر هزینه های خود برنامه، درآمدزایی بسیار خوبی برای صداوسیما داشت.
خزاف مقدم: بازی سازی صنعت یتیمی در ایران است. بچه های بازی ساز هم همیشه یتیم بودند.
پاهنگ: برای اینکه پدر بازی سازی فرزندش را رها کرده است. من بسیاری از بازی سازها را می شناسم که ساخت بازی را رها کردند و به سمت انیمیشن سازی رفته اند برای اینکه هم درآمدش بهتر است و هم دردسر کمتری دارند. شما فکر کنید برای ساخت بازی باید کلی با بنیاد رایزنی می کردند تا پابلیشر به آنان معرفی نماید.
این نقد همیشه به بنیاد ملی بازی های کامپیوتری وارد است که چرا بروبچه های بازی ساز را به خوبی نمی شناسد و در شناسایی آنان هیچ تلاشی ندارد، چرا بنیاد نمی آید با بازی سازها ارتباط ثمربخش برقرار کند تا بتوانیم صنعت بازی سازی را پربارتر کنیم
یحیی: دلیل اینکه بازی سازها به سمت انیمیشن سازی رفته اند این است که انیمیشن سازها تازه فهمیدند با موتورهای بازی سازی خیلی انیمیشن های بهتری می توانند بسازند چون دارند از بچه های بازی استفاده می نمایند.
خزاف مقدم: بازی سازی بیس بسیاری از کارها است.
درباره بازی و همه معضلاتی که دراین زمینه وجود دارد حرف زدیم و آقای خزاف مقدم گفتند که صنعت بازی های کامپیوتری در ایران یتیم است، می خواهم برای جمع بندی صحبت ها و انتقاداتی که به بنیاد صورت گرفت چاره ای برای بهتر شدن شرایط بازی سازی بگویید که باید چه مسیری در پیش گرفت تا این صنعت شکل جدی تری در بین مسئولان بگیرد!
یحیی: اما این نقد همیشه به بنیاد ملی بازی های کامپیوتری وارد است که چرا بروبچه های بازی ساز را به خوبی نمی شناسد و در شناسایی آنان هیچ تلاشی ندارد، چرا بنیاد نمی آید با بازی سازها ارتباط ثمربخش برقرار کند تا بتوانیم صنعت بازی سازی را پربارتر نماییم و گسترش دهیم چرا مجموعه بنیاد احساس می کند هر بازی سازی نقدی می کند می خواهد ضد بنیاد باشد خیر اصلاً اینگونه نیست ما اگر نقدی هم می نماییم در جهت بهبودی اوضاع و شرایط است نه اینکه بخواهیم کسی را تخریب نماییم.
بالاخره همیشه در صنعت گیم همه این تیرهای انتقاد به سمت بنیاد است و حقش هم هست. اصلاً این نیست که تیری را به سمت بنیاد پرت کردیم و ناحق بوده است. اینکه این نقدها را داریم به سبب زنده بودن خود بنیاد است و به صورتی به نفع آنان. من در دوره مدیریت گذشته بنیاد هیچ نوع مصاحبه و صحبتی نداشتم هر کسی درباره عملکرد بنیاد از من سوال کرد، سکوت کردم اما در این دوره برای بهتر شدن اوضاع در بنیاد و شرایط بازی سازی صحبت می کنم و نقدهایم را می گویم تا شاید شرایط و اوضاع بهتر شود متولیان بنیاد هم باید این موضوعات و نقدها را به فال نیک بگیرند. اینکه به سازمانی انتقاد می شود؛ یعنی آن سازمان زنده است. اگر می خواهید ما سکوت نماییم، می توانیم مثل مدیریت آقای کریم قدوسی کاملاً سکوت نماییم.
در آخر با همه این انتقادات بنیاد ملی بازی های کامپیوتری چه بخواهد چه نخواهد، متولی این صنعت است و ما هر کمکی از دستمان برآید دریغ نمی نماییم ولی باید از سمت بنیاد هم باید یک جاذبه ای باشد یا فراخوانی بدهند تا بازی سازان به سمت شان بروند.
خزاف مقدم: جمع بندی من در حرف هایم بود، به اعتقاد من صنعت بازی سازی واقعاً یتیم است و ما هیچ نوع امیدی به بنیاد ملی بازی های کامپیوتری نداریم. از همین رو، خودمان به دنبال آموزش و ساخت و تولید و… رفته ایم.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب