گزارش دست و هنر به نقل از مهر
طراحی، پاشنه آشیل اسباب بازی در ایران، كار جهادی، نجات بخش است؟
دست و هنر: مشابه سازی، تقلید، كپی كاری دست به دست هم دادند تا بی هویتی را در طراحی اسباب بازی ببینیم و با استانداردها فاصله داشته باشیم.
به گزارش دست و هنر به نقل از مهر، آغازین چیزی كه در توجه به محصولات شركت هایی همچون «مارول» و «دیزنی» مشخص میگردد بی زمان و مكان بودن این شخصیت هاست. سازندگان آنان مخاطبان خودرا به خوبی شناخته اند و شخصیت پردازی قوی و كاراكترسازی انجام داده اند كه ارتباط آنها با مخاطبان در هر سرزمینی و در هر زمانی قطع نشود. شخصیت هایی مانند «سفید برفی»، «سیندرلا» و... كه دیزنی در دهه ۷۰ یا ۸۰ تولید كرده است همچنان برای مخاطبان زنده است و كودكان با آنها ارتباط برقرار می كنند و همه اینها در حالیست كه شخصیت های كارتونی و انیمیشنی ما مانند مجموعه شكرستان و كلاه قرمزی، به محض اختتام رانت پخش تلویزیونی ارتباطشان را با مخاطبان از دست داده است و این به معنای نداشتن توانایی در معرفی شخصیت های بومی است. شخصیت هایی چون «باب اسفنجی»، «اسپایدرمن»، «بتمن» و پرنسس های دیزنی سیندرلا، راپانزل، آنا و السا میان كودكان و نوجوانان ایرانی امروز به شدت محبوب است و در انتخاب های اولشان قرار می گیرد. خیلی از منتقدان به اقبال نرسیدن اسباب بازی و شخصیت های عروسكی را از نبود كاراكتر و شخصیت پردازی دقیق می دانند و نكته ای مهمی كه به آن اشاره دارند، طراحی اسباب بازی است. البته مشابه بودن طراحی اسباب بازی به طراحی خارجی نسبت به تقلید و كپی از آنها امری متفاوت و شاید اجتناب ناپذیر باشد اما به واقع می توان گفت در كشور ما هیچ گونه طراحی اسباب بازی وجود ندارد. خیلی از كارشناسان، در صنعت اسباب بازی طراحی را از اركان اصلی صنعت اسباب بازی می دانند كه باید شامل دانش های روز، روان شناسی كودك، جامعه شناسی، تكنولوژی كامپیوتر، نقاشی مفهومی، تصویر دیجیتال و مهندسی ساخت مدل باشد. تمام این الزامات در صنعت اسباب بازی نمود عینی پیدا می كنند و اسباب بازی مناسبی در اختیار كودك قرار می گیرد. بازار اسباب بازی گویی با انواع محصولات مشابه چنان ذائقه بی هویتی پیدا كرده است كه زمانی طولانی می طلبد تا استاندارهای لازم را در طراحی، تولید و عرضه را پیدا كنند.بیشتر تولیدكنندگان اسباب بازی در ایران، مشابه بودن محصولات شان را توجیه می كنند تا بگویند كپی نكرده اند. شاید با دیدن بعضی از اسباب بازی هایی كه در جشنواره اسباب بازی می بینیم به این سوژه پی ببریم كه مشابه بودن چقدر زیاد است و ۱۳۰۰ اسباب بازی جدیدی كه قرار بوده جزء آغازین طراحی ها باشد، اصلا به چشم نمی آید.
مسئولان و مدیران كمیسیون فرهنگی باید دانش اسباب بازی را بدانند
در بازی های سرگرمی، فكری و هوشی هم می بینیم كه بازی های ۵۰۰ سال پیش چینی ها، ژاپنی ها و... را بازسازی كردیم و مشابه آنرا روانه بازار كردیم، رئیس دانا به این موضوعات معتقد می باشد و می گوید، هر بازی فكری، یك محصول فرهنگی است.
محمدعلی رئیس دانا، ۳۵ سال سابقه طراحی و تولید سرگرمی های خلاق و فكری را دارد او موسس سرگرمی های ـ فكری آموزشی دانا است، درباره طراحی و تولید سرگرمی های خلاقانه و سازنده می گوید: «با خلاقیت و ایده های نو سرگرمی های فكری و خلاق را از دیگر كشورها را بازسازی كردیم و به مخاطبان نمایش دادیم. ما مجموعه هفت قطعه شگفت انگیز، متال پازل، هفت گره، قطار تك واگن، كُره هوش، معمای ۱۲ قطعه و... را داریم و با خلاقیت ذهن و فكر مخاطبان را قلقلك می دهیم. باید بدانیم كه بازی فكری نیاز به آموزش و معرفی دارد، مسئولان فرهنگی و اشخاصی كه در كمیسیون فرهنگی مسئولیت دارند باید با انواع و اقسام اسباب بازی ها آشنا باشند و علم اش را داشته باشند تا بتوانند از محصولات فرهنگی در مجلس دفاع كنند. آنها باید با تولیدكنندگان در تعامل باشند تا حمایت به جا و خوبی از تولیدكنندگان كنند. اگر مسئولان فرهنگی بدانند هر بازی فكری، یك محصول فرهنگی است، می توانیم شاهد اتفاقات خوبی در این عرصه باشیم.»
او درباره طراحی بازی های فكری، ادامه می دهد: «برخی از این بازی ها همانند هفت قطعه شگفت انگیز ۵۰۰ سال پیش در چین طراحی و تولید شده اند اما ما با خلاقیت های خودمان آنها را بازسازی كردیم و نمی توان گفت تقلید بلكه مشابه آنرا ساختیم تا هم ذهن و هوش كودكان و هم بزرگسالان را با این كار تقویت نماییم. معتقدم با خلاقیت و ابتكار و یك هزارم هزینه می توانیم كارایی بالایی داشته باشیم.»
به رئیس دانا می گویم شما ۳۵ سال است كه در زمینه سرگرمی و بازی های فكری فعالیت دارید و حتما مخاطبانتان هم شما را به خوبی می شناسند و با بازی ها آشنا هستند، وجود چنین رویدادهای فرهنگی و جشنواره هایی كه مختص اسباب بازی و بازی فكری است تا چه اندازه می تواند برای شما مفید باشد! او جواب می دهد: «اگر مسئولان فرهنگی در تعامل با تولیدكنندگان اسباب بازی باشند امكان رخداد اتفاقات خوب زیاد است البته با تشكیل انجمن تولیدكنندگان هم اكنون شاهد رویدادهای متنوع و اتفاقات نو هستیم. برگزاری نمایشگاه اسباب بازی هم می تواند تاثیرات خودش را داشته باشد و با در ارتباط با مخاطبان قرار می گیریم با تلنگر زدن به آنان كاری خواهیم كرد تا جذب سرگرمی ها و بازی های فكری شوند.»
مشورت با مربیان، كارشناسان و روان شناسان كودك برای طراحی عروسك
بعد از دارا و سارا و به مقبولیت نرسیدن آن میان كودكان، دیگر هیچ نهادی «عروسكی» با نشانه های فرهنگ ایرانی تولید نكرد، اما عروسك سازان خانگی زیادی وارد این حوزه شدند و با ابتكار و خلاقیت در كنار مشابه سازی برخی عروسك ها روسی، عروسك های انیمیشنی و تجسمی، عروسك های اقوام، عروسك های متناسب با فرهنگ ایرانی ـ اسلامی تولید كردند و مخاطبان خاص خودشان را هم دارند.
هانیه یزدان پناه طراح عروسك های «ریحانه و سلمان» و مدیر مجموعه فرهنگی ـ هنری آیه درباره فعالیت های این مجموعه و ساخت عروسك ها می گوید: «عروسك های ایرانی ـ اسلامی «ریحانه و سلمان» كه تولید ایرانی و كاملا دست دوز است توسط چند تن از خانم های عروسك ساز ایجاد می شود و تولید بعضی از قطعات عروسك كارگاهی انجام صورت می گیرد. نزدیك به یك سال است كه به تولید عروسك های «ریحانه و سلمان» مشغول هستیم، تمام عروسك های دختر چادر و روسری دارند و لباس هایشان تعویض میگردد لوازم جانبی این عروسك ها كفش، عروسك، لباس، چادر و روسری است كه كودك می تواند آنها را همراه با عروسك داشته باشد. موهای این عروسك ها را می توان شانه كرد و سشوار كشید یعنی كودك می تواند در تعامل و بازی با دوستانش همراه با این عروسك ها به خوبی سرگرم شوند و فرهنگ آنان هم بر طبق فرهنگ ایرانی ـ اسلامی شكل بگیرد.»
او درباره طراحی و تولید انبوه عروسك های «ریحانه و سلمان» می گوید: «اوایل طراحی و عروسك ها را انجام داده بودم و خانوادگی همه كارهای عروسك را تولید می كردیم اما با گذشت زمان و استقبال مخاطبان، گروهی تشكیل دادیم تا تولیدات عروسك ها بیشتر شود و تا به امروز می توانیم بگوییم ما به تولید انبوه عروسك های «ریحانه و سلمان» رسیده ایم و استقبال هم خوب است. نمایندگی های مختلف در شهرها عروسك ها را به فروش می رسانند و در تهران هم در مغازه های مختلف به فروش می رسد.»
به او می گویم طراحی عروسك هایی كه با تم ایرانی ـ اسلامی باشد نشان داده است كه دغدغه فرهنگی دارید، در این باره بگویید؟ یزدان پناه جواب می دهد: «ما ایده های زیادی داشتیم كه به قصدداشتیم به صورت جهادی كار نماییم و قصد داشتیم عروسك های ایرانی ـ اسلامی را تولید نماییم، تحقیق كردم كه تا این عروسك ها باید چه جنسی داشته باشند، ماندگاری داشته باشد، كودكان نوع صورت و لباس عروسك را بپسندند و با قیمت مناسب اكثریت مردم توان خرید آنرا داشته باشند. برای شناخت یكسری از موضوعات و محتوای تربیتی با روان شناسان كودك، جامعه شناس، مربیان مهدكودك مشورت كردم و تمام نظرات را جمع بندی كردم و در آخر این عروسك های «ریحانه و سلمان» تولید شد.»
از «یزدان پناه» درباره تاثیر رویدادها و جشنواره ها پرسیدم كه چه تاثیری در معرفی آثار و محصولاتشان به مخاطبان و مشتری دارد، او ادامه می دهد: «برگزاری جشنواره اسباب بازی امسال، نسبت به سال های قبل متفاوت تر برگزار گردید و ارتقای خوبی داشت و این امكان را به تولیدكنندگان داد كه به صورت مستقیم و بدون واسطه با مهدكودك ها، مدارس، فروشنده ها و تولیدكننده ها در تعامل هستیم و با هم تبادل نظر داشته باشیم كه به شكلی تبلیغ خوبی برای ما میگردد.»
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب