مهدی مكی نژاد در گفت وگو با مهر:
آجرستان انتشار یافت، شناخت آجر، حلقه مفقوده پژوهش معماری ایران
به گزارش دست و هنر مجموعه سه جلدی آجرستان به اهتمام مهدی مكی نژاد توسط مؤسسه متن فرهنگستان هنر منتشر گردید. به باور مكی نژاد باوجود اهمیت آجر در معماری ایران تابحال پژوهش های درخوری درباره آن صورت نگرفته است.
مهدی مكی نژاد عضو هیأت علمی فرهنگستان هنر در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار نمود: مجموعه مقالات سه جلدی «آجرستان» كه اخیرا با نظارت من از جانب مؤسسه تألیف، ترجمه و نشر آثار هنری (متن) فرهنگستان هنر انتشار یافته، آجر در هنر و معماری ایران است. آجر كوچك ترین واحد هسته معماری ماست و حتی آجر یكی از واحدهای اندازه گیری و جزو نیارش بوده است.
وی اضافه كرد: آجر ظرفیت كالبد فضاهای معماری ما را ایجاد كرده است. ازاین رو اهمیت آجر در تاریخ معماری ایران بسیار زیاد است اما متأسفانه تابحال پژوهشگران به آن توجه چندانی نداشته اند و مجموعه سه جلدی «آجرستان» اولین كتاب علمی و پژوهشی اختصاصی درباره آجر است.
مكی نژاد افزود: جلد نخست این مجموعه درباره حوزه دزفول است. دزفول عنوان شهر آجر را با خود دارد و ما هم به علت احترامی كه برای این شهر قائل بودیم اولین جلد را به آن اختصاص داده و تلاش داریم تا دزفول بعنوان شهر آجر ثبت ملی و جهانی شود.
این عضو هیأت علمی فرهنگستان هنر همینطور درباره اهمیت شهر دزفول در حوزه آجر و آجركاری اظهار داشت: دزفول پیشینه تاریخی مهمی قبل از اسلام در حوزه آجر دارد. نمونه های این پیشینه در معبد چغازنبیل قابل مشاهده می باشد و آجر نوشته های این معبد در زمره اسناد تاریخی ایران به شمار می روند. هیچ چیزی مانند بوم آجر نتوانسته در طول سالیان و قرن ها دوام بیاورد و اگر آجر نوشته های معبد چغازنبیل نبودند ما نمی توانستیم نسبت به بخشی از تاریخ مان آگاهی داشته باشیم.
مكی نژاد در ادامه به برگزاری نشستی تخصصی درباره آجر در شهر دزفول اشاره نمود و افزود: ما در سال ۹۵ پیش همایشی را در شهر دزفول برگزار كردیم. بخشی از مقالات جلد نخست آجرستان، شامل مقالات برگزیده و داوری شده این پیش همایش هستند و بخشی دیگر هم مقالاتی درباره معماران و استادكاران آجر حوزه دزفول است كه توسط پژوهشگران بومی آنجا تألیف شده و جالب اینجاست كه هشت نفر از این معماران و استادكاران زن هستند و پیشتر در هیچ پژوهش و كتابی نامی از این معماران سنتی دزفول برده نشده بود.
این عضو گروه هنرهای سنتی فرهنگستان هنر درباره محتوای مجلدات دوم و سوم «آجرستان» هم چنین اظهار داشت: محتوای مجلدات دوم و سوم هم مربوط به گستره تمام ایران است. در این مجلدات تلاش كردیم كه هم به مباحث تاریخی آجر بپردازیم و هم به ابعاد فنی و تكنیكال. مقالات تاریخی هم تاریخ آجر در قبل از اسلام و هم دوران اسلامی را دربر می گیرد؛ بعنوان مثال از دوران سلجوقی تا ایلخانی و تیموری و حتی دوران صفویه آجر اهمیت بسیاری پیدا می كند و ابنیه و میراث به جای مانده اكثراً آجری است.
مكی نژاد همینطور با اشاره به این نكته كه در این مجموعه ابعاد دیگر آجر هم مورد توجه قرار گرفته اند، افزود: تكنولوژی های جدید در آجر و بُعد زیبایی شناختی آجر هم در این كتاب مورد توجه قرار گرفته اند. آجر از نظر زیبایی شناسی در معماری هم اهمیت خاصی دارد. بافت، رنگ پذیری و هندسه آجر این امكا را به معمار می دهد كه در تمام ابعاد ساختمان و حتی در نما دستش باز باشد و همه چیز را تحت كنترل ایده خود درآورد. هیچ ماده ای مانند آجر نتوانسته ظرفیت این همه ظرفیت هنری و زیبایی را در اختیار طراح قرار دهد.
این محقق و پژوهشگر هنرهای سنتی ایران در انتها اظهار داشت: همانطور كه گفتم تابحال آنچنان كه شایسته است پژوهشگران درباره آجر و نقش آن در معماری گذشته و امروز ایران پژوهش نكرده اند. امیدوارم این سه جلد بعنوان سنگ بنای اولیه كمك حال پژوهشگران برای پژوهش پیرامون آجر باشد.
مؤسسه تألیف، ترجمه و نشر آثار هنری (متن) فرهنگستان مجموعه سه جلدی «آجرستان» را با شمارگان ۵۰۰ نسخه و به ترتیب جلد نخست در ۲۸۴ صفحه و بهای ۳۷ هزار تومان، جلد دوم در ۳۵۰ صفحه و بهای ۴۷ هزار تومان و جلد سوم در ۳۸۰ صفحه و بهای ۴۹ هزار تومان منتشر نموده است.
«تاریخ هنر ایران در دوره اسلامی: تزئینات معماری»، «مجموعه مقالات دومین گردهمایی گنجینه های از یاد رفته هنر ایران» و «گزیده آثار استاد اصغر شعرباف: گره و كاربندی» از دیگر كتاب های انتشار یافته مهدی مكی نژاد است.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب