در شب هشتم فیلم كوتاه تهران مطرح شد؛
سینما و گیم به هم نزدیك شده اند
به گزارش دست و هنر تی یام یابنده و وحید گلستان در جریان برگزاری نشست های تخصصی سی و هفتمین جشنواره فیلم كوتاه تهران از امكانی كه سایبردراما ایجاد می كند، صحبت كردند.
به گزارش دست و هنر به نقل از ستاد خبری سی و هفتمین جشنواره بین المللی فیلم کوتاه تهران، نشست تخصصی «سایبر دراما» با عنوان «سینمای تعاملی، رسانه های جدید» با حضور تی یام یابنده و «روایت تعاملی در رسانه های جدید» با حضور وحید گلستان و اجرای رامتین شهبازی شامگاه چهارشنبه ۱۴ آبان در لایو اینستاگرام انجمن سینمای جوانان ایران برگزار گردید. در ابتدا رامتین شهبازی این نشست را به امیر نادری کارگردان سرشناس سینمای ایران تقدیم کرد.
وقتی مخاطب آخر بندی فیلم را انتخاب می کند
تی یام یابنده درباره عنوان سایبردراما اظهار داشت: عنوان سایبر به معنای مهارتی است که می تواند هدایت و کنترل کند و سایبردراما به شکلی کشمکش در زمینه درام معنا می دهد. نکته مهم این است که در مباحث قصه گویی نویسنده اصلاً نباید آخر تعیین شده داشته باشد، در واقع آخر قصه را باید با تعامل با مخاطب تعیین کرد. فرهنگ مشارکتی بعد از بحث حقیقت توافقی یکی از مهم ترین مفاهیم در حوزه سایبری است.
این سینماگر درباره تعریف رسانه توضیح داد: مدیا یا رسانه یک ابزار برای جمع، پرداخت، نگهداری و ذخیره اطلاعات تا قبل از پیدایش اینترنت است و بعد از آن جنبه های تقابلی و تعاملی هم پیدا می کند. سینما هم از نظر من یک رسانه است که قابلیت تقابل هم دارد.
یابنده درباره تقسیم بندی رسانه ها در عصر حاضر بیان نمود: در عصر حاضر فارغ از تقسیم بندی های اولیه رسانه که شامل روزنامه، نشریات، بیلبوردها و… می شد، سینما و اینترنت هم به جمع گونه های مختلف رسانه اضافه شدند.
وی سپس درباره ارتباط مووی گیم و سینما اظهار داشت: در این بحث مووی گیم بسیار مورد توجه قرار می گیرد و درون مایه تعاملی بیشتر از سینما هم دارد. البته تعامل باید به جا و درست هم باشد، احساس می کنم این رویکرد از بازی و گیم شروع شده است. از دهه ۷۰ میلادی تستی از بازی در چارچوب متن انجام شد. البته هیدرو کوجیما و دیوید کیج ۲ فرد اثرگذار در زمینه پیشرفت مووی گیم هستند. در نهایت ما شاهد می باشیم که تلاش ها همراه با پیشرفت تکنولوژی به حضور فیزیکی کاربران در فضای غیرفیزیکی منجر و به جهت آن این تفکر بوجود آمد که کاربر یا مخاطب آخر را تعیین می کند. در گیم به کلمه دوگانه مستقل بودن می رسیم که استقلال شما با چند نفر دیگر اشتراک دارد.
یابنده سپس درباره جدید ترین مدیوم سینمای تعاملی توضیح داد: وی آر جدید ترین شکل سینمای تعاملی است و مخاطب از نظر فیزیکی هم خویش را در فضای فیلم احساس می کند. در شرایط امروز که به واسطه کرونا فضای هنری محدود شده است، اگر فضای سینمای تعاملی و سایبردراما را بشناسیم مطمئناً به مشکل نخواهیم خورد و با پلت فرم هایی چون موبایل هم می توانیم قصه گویی نماییم اما نباید از دانسته های الزامی که برگرفته از گذشته این حوزه است غافل شد. ضمن اینکه در تعامل با حوزه سایبر باید به این نتیجه برسیم که این فضا در اختیار ماست یا ما تحت اختیار آن قرار گرفته ایم.
سینما و گیم به هم نزدیک شده اند
رامتین شهبازی هم اظهار داشت: امکانات فیلمسازی در شرایط امروز با استفاده از چنین فناوری هایی فراهم گشته است و بعنوان فیلمساز باید نگاه و شرایط جدید حاکم بر سینمای جهان را بشناسیم تا بتوانیم به فعالیت خود ادامه دهیم و با مشکل رو به رو نشویم.
در بخش دیگر این نشست، یابنده در پاسخ به پرسش مخاطبی درباره ارتباط سینما و گیم، اظهار داشت: سینما و گیم به یکدیگر نزدیک شده و در بخش هایی باهم ادغام شدند، بنابراین مخاطب هم باید با این رویکرد به تماشای فیلمها بنشیند.
سینما و گیم به یکدیگر نزدیک شده و در بخش هایی باهم ادغام شدند، بنابراین مخاطب هم باید با این رویکرد به تماشای فیلمها بنشیند وی در پاسخ به اینکه مخاطب می تواند مسیر درام و آخر آنرا در آینده تعیین کند؟ توضیح داد: بله فضای امروز سینمای جهان و تکنولوژی های به کاربرده شده چنین نقطه عطفی را بوجود می آورد. فیلمسازان باید این فضای جدید را حتما تجربه کنند و فیلمها و سریال هایی را که با چنین نگاهی تولید می شوند، دنبال کنند.
در ادامه نوبت به نشست وحید گلستان رسید.
در این بخش رامتین شهبازی این نشست را به زنده یاد زاون قوکاسیان تقدیم کرد.
در ادامه وحید گلستان اظهار داشت: ما امشب درباره پدیده ای صحبت می نماییم که به شدت چالش برانگیز است و به نظرم تغییرات شگفت انگیزی در صنعت سینما ایجاد خواهد نمود. هرچند که این مورد هنوز در حد «نظر» است. بخشی از فیلمسازی آینده در ارتباط با فیلمسازی تعاملی می شود که مخاطب می تواند جزیی از متن شود و از آن سهم داشته باشد، می تواند بخشی از فرم و محتوا شود. داریم وارد دوره ای می شویم که مثلث اعجاب انگیز فرم، محتوا و مخاطب را تشکیل می دهد. وارد دوره ای می شویم که با فیلم هایی که سرنوشت تثبیت شده ای دارند، مواجه نیستیم بلکه فیلمها روند جدی خویش را در تعامل با مخاطب پیدا می کنند پس طبیعی است که وقتی مخاطبان عوض می شوند، شکل ها هم متنوع می شود.
ورود فردیت مخاطب به سینما
وی اضافه کرد: قبلاً با اثری مواجه بودیم که ثابت بود و معنای از پیش تعیین شده و لذت ثابتی داشت و مخاطب در دریافت آن پیام مشارکت داشت اما در سینما سعی شده که همواره مخاطب فعال تر باشد ولی اکنون در حال وارد شدن به دوره ای هستیم که به خاطر اینکه این امکان وجود دارد که مخاطب را جزوی از متن نماییم، به جای یک اثر ثابت با یک متن پویا مواجه هستیم هرکدام از مخاطبان بر مبنای فردیت خود مسیری را در فیلم انتخاب می کنند و به تماشایش می نشینند. من بعنوان مخاطب سهم خودم را بعنوان مولف می بینم بنابراین با پدیده «مخاطب_ مولف» روبه رو هستیم، مخاطبی که می تواند از اثر سهم خواهی کند. درواقع بسته به توانمندی، بافت فرهنگی و… می تواند اثر را یک گام را بالاتر یا پایین تر بیاورد.
گلستان افزود: نتیجه این امر این است که جریان فرهنگی بین اثر با مخاطب ایجاد و سبب می شود منِ مخاطب بخشی از سوژه فعال فیلم شوم اما حتما ایده مرکزی فیلم می تواند همچنان وجود داشته باشد.
این استاد دانشگاه اظهار نمود: ما در سینما و شکل گیری زبان سینما نکته ظریفی داریم؛ بزرگان داستان نویسی، نسل اولی که زبان سینما را ایجاد کردند رابطه چشم و ذهن که به دیدن و گوش و ذهن را که به توانمندی شنیدن تعبیر می شود، در آثار لحاظ می کردند چون این دو رفتار، تفکری هستند. ازاین رو دیدن و شنیدن سنگ بنای ایجاد زبان سینما شد به خاطر همین تمام عناصر دکوپاژ روی این دو استوار می شود.
وی افزود: سینمای سایبردراما به دنبال این خواهد بود که در قصه ها تجربه ما در مواجه با جهان پیرامون را بازنمایی کند. آن چیزی که بعنوان فیلم سایبردراما مطرح می نماییم این است که جهان داستانی در این فیلمها بسیار پیچیده تر است. در آثار کلاسیک از تماشاچی می خواهیم که فقط نگاه کند و به ارتباط گرایی بین اثر بپردازد اما در سایبردراما باید مقاومت ذهنی خودمان را برداریم چون هرکسی فیلم خودش را خواهد ساخت.
جدیدترین و پیچیده ترین روایت در سایبردراما
گلستان ضمن اشاره به عناصر قصه گویی سایبردرامایی اظهار داشت: روایت نخستین خصوصیت آن است اما در سایبردراما می توانیم این امکان را به مخاطب دهیم که او بیاید و بر مبنای فردیت خود نحوه روایت داستان مورد نظرش را انتخاب نماید درواقع به مخاطب اجازه داده می شود که بر مبنای تصمیم خود انتخاب نماید. به نظرم در سایبردراما به بی روایتی می رسیم که جدید ترین نوع روایت و البته پیچیده ترین است؛ نوعی که مثل جهان پیرامون ماست چون واکنش های ما به اتفاقات پیرامون متفاوت می باشد کسی که خالق چنین شکل داستان گویی است باید به شدت جهان قصه را چند وجهی ببیند.
این فیلمساز مطرح کرد: نکته بعدی سایبردراما این است که به خصوصیت های روانی، فسلفی و فرهنگی مخاطب نزدیک می شویم و اعجاب انگیز است این چنین فیلمساز برای فلسفه وجودی مخاطب سهم قائل می شود. مخاطب در اثر زندگی می کند. بافت دریافت یکی از عناصر اصلی قصه گویی سایبردراماست. من بعنوان مخاطب وقتی با اثری مواجه می شوم پیش فرض های فرهنگی و دانشی ام دست به دست هم می دهند که دریافت خوب یا بد از آن فیلم داشته باشم؛ وقتی فیلمی می بینیم بنابراین به طرز شگفت انگیزی وارد جهان قصه نمی شوم اما در سایبردراما چون بحث فردیت مطرح است، بافت ارتباطی سبب می شود که معنا تغییر کند.
در سایبردراما می توانیم این امکان را به مخاطب دهیم که او بیاید و بر مبنای فردیت خود نحوه روایت داستان مورد نظرش را انتخاب نماید درواقع به مخاطب اجازه داده می شود که بر مبنای تصمیم خود انتخاب نماید وی افزود: موقعیتِ داستانیِ مرکب نکته بعدی است که می تواند عناصر کمرنگ را برای مخاطب پررنگ کند. ایجاد رمزگان بحث بعدی است که سبب می شود فیلمساز بداند با چه سیستمی با مخاطب ارتباط برقرار می کند به همین ترتیب بین فیلمساز، اثر و مخاطب یک زنجیره ایجاد می شود.
گلستان سپس ضمن اشاره به نشانه شناسی تعاملی بیان نمود: سینما از منظر نشانه شناسی پیچیده ترین فرم را دارد چون عناصر صوتی، تصویری و … بعنوان نشانه در یک لحظه می توانند بر مخاطب تأثیر بگذارند از همین رو دوره های مختلف برای این مورد قائل هستیم.
وی در بخش دیگر از صحبت هایش توضیح داد: وقتی سایبردراما را سطحی ببینیم، شبیه گیم می شود و این تصور عجیب نیست اما مرز قصه گویی سبب می شود دیگر آنرا به مفهوم گیم نبینیم.
وی در انتها اظهار داشت: در سایبردراما علاوه بر خوب دیدن و خوب شنیدن، خوب زندگی کردن هم به جریان اضافه می شود.
آنچه در شب هشتم جشنواره سی و هفتم گذشت
تنها ۲ شب دیگر از نشست های تخصصی جشنواره سی و هفتم باقی مانده است، تابحال ۱۶ جلسه از کارگاه های این رویداد سینمایی برگزار شده که البته به نظر می آید نشست فیلمسازان ایرانی بیشتر مورد استقبال سینماگران جوان قرار گرفته است.
روز گذشته تی یام یابنده علاوه بر برگزاری یک نشست در گفتگویی به رسانه های جدید که تعاملات جدید را ایجاد کرده، اشاره و اظهار داشت: «ورود به فضای آنلاین و استفاده هرچه بیشتر از این فضا تاثیرگذاری مطلوبی بر حوزه فیلم کوتاه دارد. در واقع اشل فیلم کوتاه را حفظ و جایگاه آنرا ارتقا می دهد. چونکه شما می توانید در بازه زمانی محدود فیلم تماشا کنید و از آن لذت ببرید.
امروز ۱۵ آبان ماه مقرر است نشست تخصصی «کالبد شکافی فیلم کوتاه» با حضور شادمهر راستین در ساعت ۲۰ و کیوان علی محمدی در ساعت ۲۲ در صفحه اینستاگرام انجمن سینمای جوانان برگزار گردد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب