هزینه دو برابری تولید لباس متناسب با مناسبت ها تاثیر لباس در سلامت!
به گزارش دست و هنر، یک تولیدکننده و طراح لباس اظهار داشت: وقتی تولیدکننده ای بخواهد محصول استانداردی برای مراسم های محرم عرضه نماید، هزینه تولید به طور معمول دو برابر لباس هایی است که با نمادهای غیرفرهنگی به فروش می رود.
مریم خرم دره تولیدکننده محصولات حجاب، در گفت و گو با خبرنگار مهر، اظهار داشت: بحث استفاده از مؤلفه های فرهنگی و هنری در طراحی لباس موضوعی بسیار حساس و پرچالش است، خصوصاً هنگامی که موضوع به تطابق با فرهنگ ایرانی اسلامی می رسد. در داخل و خارج از ایران، خیلی از جریان های فعال در صنعت مد و لباس از مؤلفه های فرهنگی مختلف برای طراحی استفاده می نمایند، ولی میزان این تطابق با ارزش ها و فرهنگ ایرانی اسلامی بسیار محدود است.
وی اضافه کرد: شاید بتوان گفت نسبت آن کمتر از ۵ درصد است. به عنوان مثال، شخصاً تجربه سه سال تحلیل میدانی در بازارهای مرتبط، خصوصاً قبل از ماه محرم، را داشته ام. در این دوره، انواع پوشاک چه وارداتی و چه تولید داخلی در بازار عرضه می شود، اما بخش زیادی از این محصولات که به ادعای مسؤلان پوشاک وارداتی هستند، نمادهایی غیرمرتبط با فرهنگ ایرانی داشته اند. در صورتیکه خیلی از این کالاها تولید داخل هستند و حتی در حوالی بازار تهران تولید و عرضه می شوند.
هزینه دو برابری تولید لباس متناسب با مناسبت ها
این تولیدکننده محصولات حجاب اظهار داشت: موضوع نگران کننده تر زمانی است که در مراسم مذهبی و آئینی همچون عزاداری امام حسین (ع)، لباسی که باید مروج فرهنگ حسینی و عاشورایی باشد، گاهی برعکس عمل کرده و مصداق ضد ارزش های فرهنگی می شود. نمونه بارز این مساله وجود لباس های مشکی مردانه ای است که مخصوص ماه محرم تولید شده اند اما علناً نمادهایی از شیطان پرستی یا گروهک ها و جریان های ضدفرهنگی روی آنها چاپ یا گلدوزی شده است. حتی پیام هایی به زبان انگلیسی که مفهوم مغایر با فرهنگ عاشورایی دارند، روی این لباس ها دیده می شود. این چنین لباس هایی باکیفیت بالا و قیمت بسیار مناسب و البته با مؤلفه های ضد فرهنگ ایرانی اسلامی در بازار عرضه می شوند، ولی وقتی که تولیدکننده ای بخواهد محصول استانداردی برای مراسم های محرم عرضه نماید، هزینه تولید به طور معمول دو برابر لباس هایی است که با نمادهای غیرفرهنگی به فروش می رود. این تناقض قیمت و کیفیت نشان دهنده نفوذ هدفمند جریان هایی است که قصد دارند فرهنگ آئینی را تحت تأثیر قرار دهند.
وی اضافه کرد: امروزه مشاهده می نماییم که تیشرت های مردانه ای با نمادهای خاص مانند شیطان پرستی در بازار عرضه می شوند، آن هم با قیمتی بین ۲۵۰ تا ۳۰۰ هزار تومان و کیفیت عالی نخ پارچه و دوخت بی نظیر. وقتی این محصولات را از نزدیک می بینیم، به نظر می رسد باید قیمت شان حداقل ۶۰۰ یا ۷۰۰ هزار تومان باشد در صورتیکه با قیمت ۲۵۰ تا ۳۰۰ هزار تومان به فروش می رسند؛ اما واقعیت این است که با همین کیفیت، اگر بخواهیم از برندهای داخلی مشابه تهیه نماییم، قیمت پایه این نوع تیشرت ها به طور معمول از ۸۵۰ هزار تومان شروع شده و حتی به دو میلیون تومان هم می رسد. از دلیلهای مهم این اختلاف قیمت محصول باکیفیت داخلی با چنین محصولاتی مشکلات خاص شبکه ارزش و تولیدکنندگان پوشاک برند داخلی است که از حمایت های دولتی برخوردار نیستند.
نذر فرهنگی برای رویارویی با پوشاک مروج فرهنگ غربی
خرم دره اظهار داشت: در این بین، تولیدکنندگان انقلابی و دغدغه مند وارد عرصه شده اند تا در عرصه پوشاک مردانه فعالیت کنند. این طیف تولیدکنندگان که اغلب حمایت مالی قابل توجهی ندارند، محصولات خودرا با مبالغی بسیار پایین تر عرضه می کنند و برخی حتی نذر فرهنگی کرده اند که سود ناچیزی حدود ۵۰ تا ۱۰۰ هزار تومان روی محصولات شان بکشند تا بتوانند با پوشاک مروج فرهنگ غربی مقابله کنند. طبیعی است که چنین مبلغی برای تولید کافی نیست و چالش برانگیز است و این قشر تولیدکنندگان که به طور معمول کارگاه های کوچکی دارند و محصولاتشان را با مفاهیمی مانند مقاومت، ایستادگی، شهادت و عاشورا ترکیب کرده اند، حداقل قیمت محصولاتشان حدود ۶۰۰ هزار تومان است که حتی با وجود کوشش های این عزیزان، به علت وضعیت اقتصادی دشوار جامعه و توان خرید مردم ممکنست نتوانند تأثیر گسترده ای ایجاد کنند. از طرفی، بسیاری افراد به علت ارزان تر بودن کالاهای دیگر، فارغ از معنای نمادها یا پیام های موجود روی لباس ها، به سوی تهیه محصولاتی می روند که مفاهیم آنها را حتی نمی دانند.
این تولیدکننده پوشاک اظهار داشت: در روزهای مذهبی مانند محرم، خیلی از جوانان جهت شرکت در مراسم های آئینی از چنین لباس هایی استفاده می نمایند. افراد در مناطق مختلف تهران، چه در هیات های بزرگ و چه در دسته های سینه زنی و زنجیرزنی، به این پوشاک گرایش پیدا کرده اند. این جریان نشان دهنده نفوذ فرهنگی ساده اما مؤثر بوسیله کالاهایی است که گاهی بدون توجه به اهداف گروههای پشت پرده طراحی آنان، تهیه و استفاده می شوند. بررسی چنین مطالبی نشان میدهد که ترویج فرهنگ اصیل نیازمند تلاش بیشتر و حمایت گسترده تر از تولیدکنندگان دغدغه مند داخلی است.
چرا کار فرهنگی مؤثر انجام نمی شود؟
خرم دره اضافه کرد: فضای فرهنگی جامعه می تواند به شکلی مورد بهره برداری قرار گیرد که بجای ترویج فرهنگ شهادت و مقاومت، گرفتار مفاهیم فرهنگی متعارض شویم. یکی از مثال هایی که در عرصه استفاده از مؤلفه های فرهنگی اشاره کردم، این مساله است. باید به این پرسش پاسخ داد که چرا هیچ جریان مشخصی با برنامه ریزی مناسب وارد عمل نمی شود؟ متاسفانه در کشور ما، چه در عرصه پوشش و چه در سایر زمینه ها، وقتی صحبت از کار فرهنگی به میان می آید، همه می پذیرند که کار فرهنگی لازم است؛ اما سوال اصلی این است چرا کار فرهنگی لازم و مؤثر صورت نمی گیرد و یا آنقدر دیر اقدام می شود که به نتیجه نمی رسد؟ یکی از مهم ترین اقدامات فرهنگی، تولید پوشش مناسب و مطابق مؤلفه های فرهنگی و تمدنی خودمان است. پس چرا حمایت های فرهنگی مورد نیاز ارائه نمی شود؟ به عنوان نمونه، قانون دفاع از خانواده، محصولات در رابطه با حجاب و پوشش های عفیفانه را به عنوان کالاهای فرهنگی تعریف کرده است که با ابلاغ این قانون از مجلس به دولت و اجرای آن توسط دولت خیلی از مشکلات این حوزه به حداقل می رسد.
وی با طرح این پرسش که چرا دولت و مجلس اقدام جدی برای اجرای این قانون انجام نمی دهند؟ اظهار داشت: علاوه بر این سوال، سؤال های دیگری هم وجود دارد بر اساس این که چرا رییس مجلس دستور ابلاغ قانون دفاع از خانواده را صادر نمی کند تا حداقل شاخص هایی که در این قانون برای دفاع از تولید ذکر شده اند وارد مرحله اجرا شوند؟ این همان چیزی است که حداقل دو سال است همه منتظرش هستند. قانون مذکور شامل ۷۴ ماده است. بااینکه فقط چند ماده از آن جنبه سلبی دارد، بیشتر موارد آن جنبه مثبت و ایجابی دارند. اگر این قانون به درستی اجرا شود، می توان شاهد یک تحول عظیم فرهنگی در عرصه پوشش باشیم. با این وجود، جای تعجب دارد که حتی مسئولان در ابلاغ و اجرای قوانین نیز کم کاری می کنند. تولیدکنندگان سال ها منتظر اجرای این قانون بوده اند تا بتوانند از مزایای آن بهره مند شوند. حال نیز همین مساله معطل مانده و ضروریست که توجه بیشتری به آن صورت گیرد.
ایرانی یا ایتالیایی، مسئله نداشتن هویت است
وی ادامه دارد: در موارد فرهنگی و پوشش، همیشه مثال هایی وجود دارد که اهمیت این مساله را نشان می دهند. بطور مثال، وقتی یک خانم هندی را می بینیم، پوشش او به وضوح نشان دهنده ملیت اوست؛ حتی اگر کسی به ما نگوید که او اهل هند است، از لباسش متوجه می شویم. این مساله درباره ی خیلی از کشورها صدق می کند، مانند مالزی که پوشش مردمش هویت ملی آنها را منعکس می کند. اما ایرانیان در خارج از کشور به طور معمول این خاصیت را از دست داده اند. بسیاری مواقع ممکنست ایرانیها با دیگر ملیت هایی مانند ایتالیایی ها اشتباه گرفته شوند؛ دلیلش شباهت در ظاهر و فقدان پوششی با هویت ایرانی است.
این تولیدکننده مد و لباس اظهار داشت: یکی از اصلی ترین دلیلهای این وضعیت، طرح لباس ملی توسط رضاخان بوده است. این تصمیم به نام یکپارچه سازی و ایجاد لباس ملی انجام شد اما در حقیقت ضربه بزرگی به هویت پوششی ما وارد کرد. حتی امروز تأثیرات منفی این اقدام بطورکامل مشخص است و روزبه روز فراتر می رود. رضاخان، در بین تمام اعمالش، در حوزه فرهنگی و خصوصاً پوشش، بیشترین لطمه را به فرهنگ ایران وارد کرد. این مساله نه فقط بر هویت ما تأثیر گذاشت بلکه بر سلامت جسم و روان ما نیز سایه انداخت.
تغییرات در نوع پوشش روی سلامت هم اثر می گذارد
وی اضافه کرد: قبل از این تغییرات، پوشش اقوام ایرانی به گونه ای طراحی شده بود که بطورکامل با اقلیم و مزاج مردم مناطق مختلف کشور هماهنگ بود؛ هر منطقه نوعی پارچه خاص خودش را استفاده می کرد که سلامت جسمانی و روانی مردم را تامین می کرد. اما امروز خیلی از این اصول بطورکامل کنار گذاشته شده اند. مثال بارز آن مناطق کرد نشین کشور ماست؛ در گذشته پوشش مردم این منطقه متناسب با شرایط اقلیمی و نیازهای جسمانی آنها بود، اما حال بخش عمده ای از پارچه های مورد استفاده در این مناطق وارداتی هستند و موادی که در تولید آنها به کار می رود با اقلیم و مزاج افراد منطقه ناهمخوانی دارد. این تغییرات می تواند تأثیرات منفی بسیاری بر سلامت مردم داشته باشد.
خرم دره اظهار داشت: اگر بخواهیم بطور کلی صحبت نماییم، ممکنست برخی خوانندگان برداشت متفاوتی داشته باشند، اما این مساله نیازمند بررسی دقیق و مصداق های مشخص است. می توانیم بازگردیم به مثال هایی همچون تأثیر نوع پوشش اقوام کرد و بررسی نماییم که چه طور جنس و الیاف پارچه های امروزی از نظر سلامت لطمه زا هستند. همه این مسایل قابل واکاوی و مطالعه اند تا بتوانیم اهمیت هماهنگی پوشش با فرهنگ، اقلیم و سلامت مردم را بهتر درک نماییم.
وی اضافه کرد: بزرگ ترین خیانت رضاخان در موضوع حجاب تنها به برداشتن حجاب ختم نمی شد؛ بلکه هویت فرهنگی و پوشش مردم را هدف قرار داد. هویت پوششی افراد دقیقاً بخش مهمی از فرهنگ آن هاست. اینروزها برخی معتقدند که می توان از لباس های سنتی اقوام ایرانی الهام گرفت و آنها را وارد جامعه کرد. به عنوان یک طراح لباس که سال ها تجربه تدریس در دانشگاه ها و موسسات مد و لباس را داشته ام، معتقدم که لباس های محلی و سنتی اقوام ما پتانسیل باز طراحی به روز و تولید برای هر منطقه را دارند، البته با درنظر گرفتن خاصیت های هر منطقه. این کار برای کل کشور نیز ممکن است، اما به نظر می آید بهتر باشد که طراحی ها برمبنای اقلیم و شرایط زیستی مناطق مختلف انجام گیرد.
این تولیدکننده مد و لباس اظهار داشت: بااینکه از دید کلی هم می توان برای تمام ایران چنین کاری انجام داد، اما پیشنهاد من تمرکز بر مناطق خاص باتوجه به شرایط خاص آن هاست؛ بطورمثال شرایط آب و هوایی و نوع زندگی مردم منطقه. وقتی به لباس های سنتی اقوام مختلف نگاه می نماییم، متوجه می شویم طراحی این لباس ها با نوع فعالیت و کار افراد در آن منطقه، همین طور با اقلیم و شرایط زندگی آنها همخوانی داشته است. همین خاصیت ها نشان میدهد که لباس های سنتی قابلیت باز طراحی برای جامعه امروزی دارند. با وجود ادعاهای مطرح شده توسط بسیاری از مسئولان حوزه پوشاک که ضعف فرهنگی حوزه پوشاک را نداشتن دانش کافی در عرصه طراحی می دانند. معتقدم در عرصه دانش طراحی پوشاک متخصصین بسیاری داریم و مشکل اصلی عدم ارتباط مؤثر حوزه طراحی و تولید است. این مسئله به دلیل عملکرد بسیار ضعیف کارگروه ساماندهی مد و لباس کشور که متولی اصلی این مساله است تا به امروز به نتیجه نرسیده است.
این مطلب دست و هنر مورد پسنده؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب دست و هنر مرتبط
نظرات کاربران دست و هنر در مورد این مطلب