پازوكی با دست و هنر مطرح كرد؛
پوشیدگی فرهنگ ده هزارساله ایرانیان است
دست و هنر: مدیرعامل جدید موسسه بنیاد ملی مد و لباس می گوید ما تاریخ ده هزار ساله داریم و در تمام طول این تاریخ ده هزار ساله کشورمان؛ پوشیدگی جزو فرهنگ مان بوده است.
خبرگزاری مهر، گروه فرهنگ و ادب _ زینب رازدشت: موضوع مد و لباس و ارتباطش با عفاف یکی از موضوعات مهمی است که برای تحقق آن در راه درست جلسات و کارگروه های مختلفی برگزار می شود، اما این که تا چه اندازه این جلسات مؤثر بوده است، باید مروری بر وضع موجود داشت. بنیاد ملی مد و لباس و سبک زندگی بیش از یک دهه بوده که فعالیت خودرا آغاز نموده است و مدیریت این بنیاد را از آبان سال قبل به حدیث پازوکی واگذار شد.
تیم جدید این مؤسسه با محوریت اقتصاد فرهنگی بمنظور ایجاد ارتباط با بنیادهای بین المللی و نیز با هدف معرفی آثار هنرمندان ایرانی در حوزه مد، لباس، اکسسوری و جواهرات کار خودرا شروع کرد. همچون اهداف پازوکی معرفی و شناساندن آثار هنری نسل متولد شده پس از انقلاب اسلامی به بازارها و رویدادهای مطرح بین المللی با هدف ارز آوری و معرفی لباس فاخر ایرانی عنوان شده است. بنیاد بعد از ورود حدیث پازوکی برنامه دوسالانه ای طراحی نموده و مقرر است بعد از پایان اجرای این برنامه اتفاقات جدیدی در عرصه مد و لباس رقم بخورد. به همین بهانه ساعتی را میزبان حدیث پازوکی مدیرعامل بنیاد ملی مد و لباس و سبک زندگی بودیم و با وی در همه ابعاد حوزه مد و لباس به گفتگو نشستیم.
بخش اول گفتگو با حدیث پازوکی را از نظر می گذرانید.
* جهان در عرصه مد و لباس ما را به تاریخ ده هزار ساله می شناسند، اما آن چه که امروز پیرامون مان مشاهده می نماییم، متفاوت از این تاریخ پوشاک کشورمان است...
کاملاً درست است. ما تاریخ ده هزار ساله داریم و در تمام طول تاریخ ده هزار ساله کشورمان؛ پوشیدگی جزو فرهنگ مان بوده است. حتی قدمت این مساله بیش از تاریخ مسیحییت، یهودیت و اسلام است. در این ده هزارسال زنان و مردان ایرانی همیشه لباس های پوشیده به تن می کردند و هر اندازه طبقات اجتماعی بالاتری داشتند و یا در جایگاه اجتماعی بالاتری قرار می گرفتند، لایه های پوششی لباس شان بیشتر بود. حتی مردان مان سرپوش داشتند؛ بدین سبب پوشیدگی چیزی نیست که در هزارو چهارصد سال اخیر یا چهل و پنج سال اخیر وارد کشورمان شده باشد، بلکه تاریخ چند هزار ساله نشان میدهد که پوشیدگی جزو فرهنگ کشورمان است، فارغ از این که مسلمان باشی و مسیحی یا یهودی باشی و لائیک.
زمانی که فرهنگ یک کشوری بر طبق پوشیدگی گذاشته شود، کافیست تا بنیان های فرهنگی آن موضوع حفظ شود و این مساله نیازی ندارد که سبک جدیدی را مد نماییم یا اسم جدیدی را رویش بگذاریم. باید به این اصل برسیم که پوشیدگی جزو فرهنگ کشورمان بوده و برهنگی یک فرهنگ وارداتی است.
ما همیشه از دو گروه ضربه خورده ایم که می توان به متجددین غرب زده و متحجرین کم دین اشاره نمود. برای اینکه هر دو گروه تفکرهایی را در جامعه مطرح می کنند که هیچ ربطی به فرهنگ ما ندارد و فرهنگ ما برهنگی نیست. حالا فرد می خواهد مسیحی باشد و یهودی یا مسلمان و سلطنت طلب و یا طرفدار جمهوری اسلامی. فرد هرچه می خواهد باشد اما پوشیدگی فرهنگ ماست. ما باید المان های فرهنگی را تقویت نماییم و مد لباس ایرانی را بر طبق المان های مان زنده نماییم. با این اتفاق نسل جدید مان خصوصاً نسل دهه های هفتاد، هشتاد و نود تحت تأثیر قرار می گیرند.
* مقرر است بنیاد مد و لباس و سبک زندگی چه اقدام اساسی را در این زمینه انجام دهد؟
پایگاه مادست فشن و مداسلامی فرانسه، ایتالیا و آمریکا است و انگلیس در مقام بعدی قرار دارد. این کشورها سرآمدان مد دنیا هستند. یعنی بعد از مدلی که در پاریس مد می شود، آن مدل به خاورمیانه و سپس آسیای شرقی می آید و در نهایت وارد ایران می شود. در ایران به این صورت است که آن مدل مذکور جهانی ابتدا از این نقاط شروع می شود؛ فی المثل شمال تهران. منطقه النگ دره گرگان، خیابان گلسار رشت. شهرهای کنار سواحل. بعد از این نقاط مدلها کم کم وارد هفت تیر و جنوب شرق تهران و حتی باکیفیت پایین تر وارد مترو می شود.
اگر امروز می خواهیم جامعه جوان مان متناسب با فرهنگ کشور خودش لباس بپوشد، باید فرهنگ و المان های مد خودمان را در حوزه های جهانی عرضه نماییم. هدف اصلی مان در بنیاد همین است که جزییاتش را در آن برنامه دوساله در وب سایت به آدرس nfclf.com انتشار یافته است. ما برای این دو سال برنامه ریزی کرده ایم تا خیلی از برندهای مطرح دنیا که بتوانند المانهای ایرانی اسلامی را جهانی کند برنامه مشترک داشته باشیم. با آنها وارد صحبت شویم تا در نهایت خیلی از خاصیت های پوشیدگی فرهنگ ما وارد طراحی ها و لباس های شأن شود.
* یعنی برندهای مهم جهان بدنبال فرهنگ ما هستند؟
آنها دنبال فرهنگ ما نیستند بلکه در پی گرفتن بازار ۸۰ میلیونی ایران هستند. اگر برندهای مطرح جهانی به طور رسمی در ایران حضور یابند و بر طبق المان های فرهنگی کشور با همکاری هنرمندان ایرانی، فی المثل مدلهای سوزن دوزی سیستان و بلوچستان را وارد طرح ها و مدل هایش کرد و با این محتوا به تولید لباس پرداخت و در نهایت در ایران نمایندگی گرفت و با المان های ایرانی لباس تولید کرد یعنی شما وارد مارکتینگ جهانی شده اید و به صورتی کج دهنی به تحریم هاست.
وقتی حوزه مد لباس به عنوان صنایع خرد شمرده می شود و عددهایی که در بانکها جا به جا می شود رقمی نیست که مشمول بحث تحریم ها شود. عموماً صنایع سنگین جزو تحریم ها محسوب می شوند. شاید در این بین تعدادی از شرکتها بواسطه همکاری با نهادهای ایرانی بترسند که تحریم شوند درحالی که با دورزدن تعدادی از موارد این مشکل مرتفع می شود. این پروسه کلی کار ماست ودر بنیاد بدنبال این هستیم که فرهنگ و لباس فاخر پارسی را به جهان ببریم و بگوییم این لباس فقط برای ایران نیست بلکه برای ایران کهن است. تاجیکستان، ازبکستان و همه کشورهای حوزه ایران کهن که شبیه فرهنگ ما لباس می پوشند.
برای مثال لباس هایی که مردم گرگان می پوشند، مشابه آن لباس را در تاجیکستان مشاهده می کنید. میان مردم گرگان و تاجیکستان لباس مشترک است. حالا ما دور هم جمع شویم و به بازار داخلی هشتاد میلیونی مان فکر می نماییم در صورتیکه بازار هشتاد میلیونی داخل کشور را کشورهایی همچون چین، بنگلادش و ترکیه پر کرده اند. طبق بررسی های مطرح جهانی در هفت کشور اسلامی؛ متوجه شدند که ایران به عنوان مصرف کننده در عرصه مد و لباس در رقمی بیش از بیلیون دلاری است. این درحالی است که ما به عنوان صادرکننده جایی در کشورهای اسلامی نداریم.
یکی از برنامه ها این است که کلکسیون لباس اقوام ایرانی را در مجموعه سعدآباد به عنوان یک گنجینه جمع آوری نماییم. درصدد تجمیع لباس اقوام ایرانی در یک نقطه هستیم. امروز قسمتی از این لباس در موزه مردم شناسی و بخش دیگر در کاخ گلستان و بخشهایی در دیگر نقاط کشور است. حتی آن بخشی که در کاخ گلستان موجود است، احیا نشده و بسیار قدیمی و مندرس شده است برای اینکه به درستی این لباس ها نگهداری نمی گردد.
* البته تصوری را شاهد می باشیم در خصوص این که لباس های فاخر مربوط به دوره پهلوی دوم است که در کاخ ها نگهداری می شود....
دلیل این تصور مربوط می شود به یک هنرمند بنام بطورمثال کیوان خسروانی که کل مسؤولان وقت کشور پیش از پیروزی انقلاب اسلامی پشت این هنرمند بودند. او طراح لباس های سوزن دوزی و معمار بود. اما این پرسش مطرح می شود که آیا حمایت هایی که از این هنرمند انجام شد، از دیگر هنرمندان هم انجام شد؟ آیا هنرمندان دیگر کشور فرصت چنین حمایت هایی را از مسؤولان داشتند؟ معتقدم بعد از انقلاب اسلامی هزاران نفر بهتر از کیوان خسروانی در ایران متولد شد که در دنیای سوزن دوزی بهترین هستند.
ما باید از پوشش لباس فاخر پارسی استفاده نمائیم. لباس فاخر پارسی هیچ جایش برهنه نیست. باید کلمه را تغییر دهیم تا برای نسل جدید ملموس باشد و همه گیر؛ در عین حال اصل پوشیدگی که قسمتی از دین ماست نیز تامین می شود ما نمی توانیم آن حمایت های لازم را از هنرمندان داشته باشیم، برای اینکه تعدادشان زیاد است. ما نباید کیوان خسروانی را یک هنرمند خاص بدانیم چونکه ما برای هنرمندان امروز حمایت ویژه ای نداشتیم که همچون کیوان خسروانی در دنیای طراحی مد و لباس بدرخشند. ما در این کشور استعدادهای بالقوه ای داریم که هنوز تبدیل به بالفعل نشده اند.
* خیلی از لباس هایی که امروز بر تن جوانان و نوجوانان هستیم، مناسب آنها نیست.
زیرا جنس هایی در کشور فروخته می شود که ضعیف است. لباس های بطورمثال زاپ دار در شأن یک شهروند ایرانی با آن تاریخ پوشاک چند هزار ساله نیست. گرچه به سلایق شأن احترام می گذارم. با قوانین کاری ندارم، شلوار زاپ دار جریمه دارد یا نه اما آیا شأن یک شهروند ایرانی این است؟ آیا مد ایرانی درست را به او عرضه نموده ایم؟ اینها سوالاتی است که باید با دقت و به درستی پاسخ داده شود و راهکارهای مناسبی برای آن درنظرگرفته شود.
* درباره ی مد اسلامی در کشور کاری انجام شده است؟
در هیچ نقطه دنیای مدی تحت عناوین ادیان چون مسیحی، یهودی؛ مد نداریم. لهاذا ما نباید تنها برای خوشایند مقامات کار نماییم بلکه باید متناسب با جامعه به فعالیت بپردازیم. ما با نسل جوانی روبرو می باشیم که دغدغه مان پوشیدگی آنهاست. در دهه شصت شما می توانستید درباب حجاب به دخترخانمی بگویید که حجاب صدف درون مروارید است. امروزبا دهه هشتاد و نودی روبرو می باشیم که دنیای شأن با هوش مصنوعی عجین شده است. آنها چنین ادبیاتی را نمی توانند قبول کنند. نوع گفتمان با این دهه ها متفاوت از دهه های شصتی است.
برای مثال بچه های دهه شصتی در روزهای ۲۲ بهمن [خودم متعلق به نیمه دوم دهه شصت هستم]؛ بدنبال این بودند که چگونه کلاس شان را تزئین کنند. این مساله برای شان به عنوان یک ارزش تلقی می شد.
اگر امروز نسل جدیدمان به سمت و سوی دیگری می رود به سبب عملکرد نهادهایی است که طی ۴۵ سال قبل بودجه های فرهنگی در اختیارشان بوده و نتوانسته اند کاری نهادینه انجام دهند که ارزشهای فرهنگ ایرانی در نسل جدید عجین شود. آنها در این زمینه مسؤول هستند و باید پاسخگو باشند نه آن دختر ۱۷ و ۱۸ ساله که تنها مصرف کننده بازار هستند.
دنیا خودش را به او عرضه نموده است و ما نتوانسته ایم خودمان را به خوبی به این نسل جدید عرضه نماییم. اما اگر المان های امروزی را با المان های تاریخی پیوند بزنیم. و اگر به ما اجازه بدهند، تا دو سال آینده این هدف متعالی را محقق خواهیم کرد. ما در دوازدهمین جشنواره مد و لباس فجر، هنرمندی داشتیم که در اروپا شرکت تولید لباس داشت. وی در جشنواره لباسی را طراحی نموده بود که جایزه زرین گرفت. به او پیشنهاد دادیم تا تا لباس فاخر پارسی را به عنوان یک مجموعه کار کند و حالا او به جشنواره کن دعوت شده است.
* در این که دنیا تشنه فرهنگ ایرانی است، شکی نیست...
دنیا تشنه عناصر فرهنگ ایرانی است و کافیست که شما اینها را به دنیا عرضه کنید. اگر مسؤولان متوجه اهمیت این حوزه باشند کل اعتبارات یک وزارتخانه را هزینه می کردند تا حوزه مد و لباس ایران در سطح جهان مطرح شود. اگر مروری بر فشن شوهای امروز داشته باشید، متوجه یونیک بودن و جنسیت زدایی از لباس ها می شوید. لباس های ایرانی شبیه هیچ کشوری نیست شاید قدری شبیه هندوستان و پاکستان باشد اما برای اهلش و متخصصین قابل تشخیص می باشد.
* برنامه ای هم برای چاپ کتاب درباب لباس اقوام دارید؟
قرار است در قالب کتابی مصور و فاخر ۴۰ دست لباس اقوام ایرانی را در استانداردهای جهانی چاپ نماییم. وقتی در این زمینه وارد شدیم متوجه شدیم اینجا گوشه ای از اقیانوس بی کران هنر و فرهنگ ایرانی است و اگر بخواهیم در این زمینه کتاب منتشر نماییم، چیزی بیش از صد شماره می شود. طی شش ماه گذشته مطالعه ای که در عرصه مد و لباس داشتم، متوجه شدم آنقدر در این زمینه محتوا وجود دارد که هنوز نتوانسته ایم به یک اجماع برسیم. هر استان حتی قم و سمنان دارای لباس محلی هستند شاید برای عموم این سبک لباس ها خیلی شناخته شده نباشد. در این مطالعات متوجه شدم که میان لباس همه قومیت های مان اصل پوشیدگی ثابت است.
چنانچه لباس اقوام ایرانی را در قالب مدرن مطرح می کنید، نتیجه مطلوبی حاصل می شود. خیلی از افراد چنین اقدامی را انجام دادند و تجارتهای موفقی بوده. به نظر می آید اگر این اتفاق رخ دهد، مشکل پوشیدگی حل می شود.
امروز شاهد می باشیم که اصطلاحاً آنلاین شاپ ها برندهای دیگر را به کشور می آورند و در نهایت پول باربری می گیرند و چند برابر قیمت لباسی که قیمتش است را به علاقمندان برندهای خارجی می فروشند. ما برای مقابله با این مساله می توانیم برند را به داخل کشور دعوت نماییم تا آنها بر طبق المان های ایرانی تولیدات خودشان را داشته با بهره گیری از ظرفیت هنرمندان ایرانی داشته باشند. برای مثال برندهای جهانی خط تولیدشان در عربستان متفاوت از آسیای شرقی است.
ما همیشه از دو گروه ضربه خورده ایم که می توان به متجددین غزب زده و متحجرین کم دین اشاره نمود. برای اینکه هر دو گروه تفکرهایی را در جامعه مطرح می کنند که هیچ ربطی به فرهنگ ما ندارد و فرهنگ ما برهنگی نیست
حتی آنها می توانند خط تولید مستقلی در ایران داشته باشند. اگر بخواهیم در مقیاس جهانی کار نماییم باید به اندازه بودجه وزارتخانه پول خرج نماییم اما از آنجا که نمی توانیم این کار را بکنیم پس بهتر است از فرصت های جهانی که آنها دارند و از این خلأ فکری و هنری و تاریخی شأن استفاده نمائیم.
ما در این راه هستیم تا بتوانیم لباس های اقوام ایرانی را مدرنیزه نماییم. دوم آنکه کلکسیون اقوام ایرانی را دردوسال آینده از همه استانها تجمیع نماییم تا این لباس ها دوخته و در مجموعه سعدآباد یا هر نقطه تاریخی مناسب دیگر به نمایش دائمی بگذاریم؛ تا زمینه ارتباط این موزه ها با دانشگاه هایی که در حوزه مد و لباس (چه در داخل و چه در خارج از کشور) هستند، ایجاد نماییم. زمانی که شما بستر تخصصی لباس را به فضاهای دانشگاهی دنیا عرضه کردید، در حقیقت آنها می آیند روی این المان ها کار می کنند.
* خانم پازوکی چشم انداز فعلی بنیاد ملی مد و لباس و سبک زندگی چیست؟
حجاب در قانون اساسی است. ما باید از پوشش لباس فاخر پارسی استفاده نمائیم. لباس فاخر پارسی هیچ جایش برهنه نیست. باید کلمه را تغییر دهیم تا برای نسل جدید ملموس باشد و همه گیر؛ در عین حال اصل پوشیدگی که قسمتی از دین ماست نیز تامین می شود. شما نمی توانید با نسل جدید با همان گفتمان دهه شصتی صحبت کنید. اصلاً بحث حجاب و مذهب را کنار بگذارید و با این ادبیات صحبت نماییم که حجاب در قانون اساسی ما آمده است. همانطور که در فرانسه همه ملزم به رعایت قانون هستند، در ایران هم باید همه موظف به رعایت قانون پوشیدگی باشیم وعفت چیزی است که منجر به سلامت جامعه می شود. پوشیدگی و عفاف باهم لازمه رشد یک جامعه است.
ادامه دارد...
منبع: دست و هنر
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب